Fijian Wheat & Tares

Na vosa vakatautauvata oqo e kunei ena Maciu 13:24-30, 36-43. E kilai levu vei ira na lewe vuqa e nodra sa vulica oti se rogoca oti ka sa vunautaki oti vakavuqa talega. E rairai beka ena kilai levu tu ka da sa mai nanuma ni da kila oti taucoko tu ka vakavuna me da dau wilika ga yani vakatotolo ka da sega ni tovolea me da vakasaqara vakatitobu yani na veidina era buluti tu ena ruku ni tukutuku oqori.

E dina sara, na vosa vakatautauvaka oqo, sai koya e cala duadua na kena vakaibalebaletaki kei na kena vakadewataki mai vei ira kece na veivosavakatautauvata kece edaidai. Sai koya oqori e dau kauta mai na veilecayaki vei ira na noda ena loma ni lotu, kei ira na Independence Ministries kei na so tale baleta beka na noda ciqoma vakarawarawa na vei vakavuvuli kei na kena i vakarau mai vei ira na tuakada se nai talatala, ka da sega ni tovolea me da vakasaqara ga na dina vakataki keda.

“Ko Nacanieli, ke a vakabauti ira na Rapai ena nodra i vakasala, ke a sega vakadua ni raici Jisu. Ia mai na nona rai ga kei na vakatulewa vakataki koya sa yaco rawa kina me dua vei ira na tisaipeli. Sa vaka talega kina e levu vei keda edaidai o ira era vesuki tu ena ca mai na vinaka, ena gauna vata era vakabauta tu kina nai vakasala vakatamata ena sega ni na yacova rawa na veivakabulai ni Kilaka ni ka dina. Me vakataki Nacanieli, e dodonu me da vulica na vosa ni Kalou vakataki keda, ka da masuta na veivakayaloqaqataki ni Yalo Tabu.” Desire of Ages, p.140-141.

Eda sega ni rawa me da vakararavi tu ga ki na vuku vakatamata me liutaki keda kina dua na vanua vinaka ia ka sa dodonu vei keda me da masu vagumatua ka vakasaqaqara vakalevu me da kunea na dina vakataki keda ga. Ni sa dau kuri na vunau ena vunau, na vunau ena vunau, na vosa ena vosa, na vosa ena vosa, tukutuku enai tukutuku vakalailai eke, vakalailai maikea. Sa na qai kautani yani kina na veilecayaki, ka na qai solia vei keda na Kalou na nona dina. O koya e galala mai na vei duka ni nodai vakarau kei nai vakavuvuli. Eda sa na qai rawa me da cakacaka kina mai na dina e vakaraitaki ka kila na noda yavu e tudei tu.

E daidai sa yaco na veibasai ni tukutuku oqo me dina talega. Kivei ira era sega ni wilika vakavinaka na vosa vakatautauvata oqo, ka ra sega ni solia kece na nodrai gu me ra kila rawa, era na sega ni rawata me ra vakila na nona veitaratara na Yalo Tabu ni Kalou. Era na vakacala na kena vakadewataki ka vakatetea yani na veilecayaki, kei na cala ki na veivanua kecega, sai koya oqori sara ga na ka e a mai yaco, ka sa yaco tikoga me vakakina me yacova mai oqo.

Na cava e vakatakarakarataka na matanitu vakalomalagi se matanitu ni Kalou? E vosa tiko beka oqo ko Karisito me baleta nai tikotiko dina ni Kalou mai lomamalagi? se e a vinakata tiko me vakaraitaka oqo ena kena vakayalotaki, se na kena vakaibalebaletaki; nai tikotiko ni Kalou ena vuku ni nona vosa sa volai oti tu ena yaloda se na lomada. E vosa tiko beka oqo ko Karisito ena vakasama vakayago se ena vakasama vakayalo?

Io, O Karisito e a vakaibalebaletaka tiko vakayalo se cava na matanitu ni Kalou sai koya sa tiko ena lomamudou ena vuku ni nona vosa. Isa dou sega beka ni raica na kena rui bibi me da vulica na nona vosa vakataki keda, kelikeli vakatitobu ena i vola Tabu kei na tukutuku, kana tiko ka gunu tiko mai na vosa ni Kalou vakataki keda? E vakabeka evei me da na rawata vakacava me da solia kina na vu ni noda vakanuinui o koya e tu ena lomada kevaka e a se sega ni se tu kina e lui? E vaka beka evei, me da rawata vakacava me da vakaraitaki Karisito, me da rarama yani me vaka na kalokalo rarama ena maliwa ni butobuto ni vuravura i valavala ca oqo, ka solia vua na vakarokoroko e nona ena vuku ni yacana Tabu? Na matanitu ni Kalou e dodonu me tu ena lomada.

Ko cei beka e vakatakarakarataka na tamata e kaburaka na sore ni kau vinaka se witi? Karisito (Raica Maciu 13:37). O cei beka e i vakaraitaki ni meca i karisito o koya e a kaburaka na sore ni kau ca se sila ca ena Were i Karisito? SETANI (Raica Maciu 13:39). O Karisito e a kaburaka na sila vinaka ena nona were, sa mai vakaraitaka tiko ni O’Karisito e a volia na were oqo ena dua na kena i sau.

Io, e i vakaraitaki talega ni dua tale na ka. E kaya o karisito ena Maciu 13:38 e kaya ni were oqo e vakatakarakarataki vuravura. Na vuravura ena vosa vaka GREEK e kena i balebale eke na vosa "KOSMOS" e vakaibalebaletaki na kena kumuni vakamatau e dua nai kumukumu ena vuravura. Ia na vada o Sister White e vakamatatataka sara mai na kena oqo, ena nona kaya:

O cei e i vakaraitaki ni sila vinaka se witi e a kaburaki ena nona were? Ena vakaibalebaletaki beka ena rua na ka. E a kaya ko karisito ena Maciu 13:38 ni sore ni kau vinaka se sila vinaka se witi sai ira na gone ni matanitu se ko ira na tisaipeli dina ni Kalou ena loma ni lotu. E rawa talega me vakaibalebaletaki me i vakavuvuli savasava ni Kalou o koya sa tei ena lomada se noda vakasama.

Na matanitu vakalomalagi (na gaunisala ni rawai ni bula mai na cakacaka ni vosa ni Kalou e volai tu ena lomada se yaloda se noda vakasama, ka da qai besetaka ni vakayagataka na kaukauwa e solia vei keda na Kalou se kauakauwa ni yago me da i valavala ca kina) sa vakatautauvatataki kei (se e dua na kena i vakaraitaki ni kena i lakolako se gaunisala taucoko oqo e tautauvata sara ga ) kei na dua na tamata (se Jisu karisito) sa kaburaka na sila vinaka (se vakateteya yani na vei dina savasava ni Kalou) ena nona were (se ena nodra vakasama na luve i Tamana ko ira e a volia na Kalou ena dua nai sau levu ena vuku ni luvena lomani).

Ia ena gauna era sa moce kina na tamata (se o ira na tamata ni Kalou era dolava tu na katuba ki na nodra vakasama ka sega tu ni yadrava) sa lako mai na nona meca ka kaburaka vata na sila ca e loma ni witi a sa qai lako yani (se O Setani ena nona curu yani ka vakateteya yani na lasu kei nai vakavuvuli veivakacalai ena loma ni dina savasava ni Kalou, bosoki ira vata, ka qai mai lako lo yani ka sega ni dua e vakila se bau raici koya).

Na matanitu vakalomalagi (nai tosotoso ni kena rawati na bula) sa vakatautauvatataki kei (se vakataka) e dua na tamata (Karisito) sa kaburaka na sila vinaka e nona were (e biuti ira vata na kena vo ni nona tamata ena lotu ena vuravura). Ia ena gauna era moce kina na tamata (se Oira nai liuliu kei ira era dau qaravi ira na lotu kena vo ni Kalou, era vakayalia na nodra drega kei na gugumatua, ka ra vakalaiva tu ka sega ni yadrava na katuba se i curucuru ki na loma ni lotu.) sa lako mai na nona meca ka kaburaka vata na sila ca e loma ni witi a sa qai lako yani (O Setani e curu yani ka biuti ira na nona tamata kei na nona yamata vuni ena loma ni lotu, me ra curu maliwai ira tu na lewe ni lotu ka mai lesu tale yani ka sega ni bau kilai).

Ia oqo, o cei beka e i vakaraitaki ni were se lotu oqo? Na lotu Kavitu. Me vaka ni a tekivutaka o Karisito e dua na were savasava vata kei na kenai tei digitaki savasava, sa vaka talega kina na nona tekivutaka na lotu oqo ena kena savasava kei ira na tamata digitaki. Sai koya dina oqori o ira na kena vo ni nona tamata digitaki kei nona lotu. Ia na cava e a qai yaco ena vosa vakatautauvata? O ira na tagane se nai vakatawa ni were era a moce ka mani rawa kina vua na meca me curu mai ki loma ka tovolea me vakacacana na were taucoko ena nona kaburaka ka vakateteya yani ka veiwakitaka na sila ca kei na sila vinaka.

"Kevaka beka me a sa vakayacori oti na cakacaka ni Kalou mai vei ira na nona tamata ena kena soli yani ki vuravura taucoko nai tukutuku ni loloma ni veivakasalataki. Ke sa rawa vei Karisito, ni se bera oqo, me sa lako oti mai ki vuravura kei ira nona tamata yalosavasava kera sa na ciqoma oti na nodra kidavaki ki na loma ni koro ni Kalou.” Testimonies, vol 6, p. 450.

"Kevaka beka me ra sa cakava oti na nodrai tavi na sotia kece nei Karisito, kevaka talega era a sa solia oti e dua nai rogorogo ni Davui o ira nai vakatawa ena bai kei Saioni, na vuravura ke sa rawa ni se bera oqo me a sa rogoca oti nai tukutuku ni veivakasalataki, Ia na cakacaka eda sa vuqa na yabaki ki muri. Ena gauna era moce kina na tamata, sa mai lesuvi ira oti ko Setani.” Testimonies, vol 9, p 29.

“Eso vei ira era dabe tiko ena i tutu ni vakatawa me ra vakasalataki ira na tamata ena veika rerevaki, era sa vucesa ni yadra, ka ra sa mai davo sobu yani ka vakawelewele. Era sai vakatawa sega ni dau dina. Era sa dabe tikoga vakadua ka sega ni yavala, era sega ni vakila na nona curu lo yani na meca ka cakacaka vakaukauwa sara ena yasadra me basuraka sobu na veika e a vakarota na Kalou me tarai cake. Era sa raici Setani ni sa vakacalai ira tiko na se qai lotu vou kei ira era se sega sara tu ga ni vakila e dua na ka, ia era mai taura kece tu ga yani vakamalua, vaka era sega ni via kila kina e dua na ka, me vaka beka na veika kece oqo e sega kina na nodra. Era sega ni vakila e dua na ka rerevaki levu ka ra sega ni raica e dua na vuna me ra mai nuiqawaqawa kina. E dau marautaka vakalevu ko Setani na nona dau rawata me vesumona se me vesuka na nodra vakasama e vuqa na tamata era kaya tu ni ra sa lotu vakarisito. Sa dau vakacalai ira ka vakamalumalumutaka vakadua na nodra vakanananu ka qai mai teivaka yani na nona kuila ena kedra maliwa ka ra sa mai vakacalai yani vakadua ka ra sega ni kila ni sai koya ga oqori....

“O ira na lewe ni lotu ni Kavitu oqo era vakacacana vakadua na nodra veivakayalayalati me ra bula vua na Kalou ka vei koya duadua ga. Ka sa mai biuta yani na lotu o Karisito. Ia na nona Yalo Tabu sa mai bokoci oti yani ena loma ni lotu. Ko Setani e cakacaka vata sara ga kei ira era kaya ni ra sa lotu. Ia e rui ka levu na nodra dravudravua ena veika vakayalo ka sega ni rawa kina me ra raici koya. E sega ni tu vei ira nai colacola ni cakacaka, na dina levu era kaya tiko ni ra vakabauta e sega ni ka dina vei ira....Au a kurabui ena noqu raica na butobuto rerevaki vei ira na noda lewe ni veilotu na lailai ni bula vakalou dina sa vaka tu koya me ra yago ni butobuto kei na mate, ka ra sega ni yaco mera rarama kei vuravura. E lewe vuqa era kaya ni ra lomana na Kalou, ia ena nodra cakacaka era cakitaki koya....Ia na nodra i valavala vakatani ena vakarerei ira ena siga koya, okoya sa volekati keda sara mai oqo...” Testimonies, vol 2, p. 439-446).

Sa dina sara, o ira na veiliutaki kei ira era dau yadrava na lotu Kavitu, era sa moce lutu ka ra sa vakatara me curu yani ko Setani ki na loma ni lotu. Ko setani sa mai tea oti vakamatata na nona kuila ka sa mai kaburaka oti yani na sila ca ena kedra maliwa na sila vinaka, ia oqo na ka taleitaki kei na veika rerevaki era sa mai veiwaki ka bosoraki vata ena loma ni lotu.

Ia oqo, na cava beka na sila ca. Na sila ca vakataki koya e dua na sore ni kau lailai loaloa wiwi e rawa ni vakavuna na lomaloma ca, kei na lualua. E tiko talega kina e dua na wai gaga ka rawa ni vakavuna na moce, kevaka eda tiloma vakalevu, sa na rawa me kauta mai na mate. Ia mai na kena veivosa tale eso, e kauta mai se vakavuna na moce ni mate.

"Nai vakaraitaki ni luaraki tani mai na gusuna e vakaibalebaletaki ni sega ni rawa vei Jisu me cabora cake na nomu masumasu se na nomu i vakaraitaki ni loloma vua na Kalou ena sega ni duavata kei na nomu i vakavuvuli ena vuku ni nona vosa se na nomu cakacaka vakayalo se na nomu kila. E sega ni rawa vua me tukuna na nomu i vakarau ni lotu me lako vata kei na kerekere me soli vei iko na loloma.” Testimonies, vol 6, p. 408.

"Kivei ira era sega ni bulataka, na vosa ni kalou e dua nai vola mate." Ko Karisito e kaya vei ira era vakoqo, Au sa vinakata mo batabata se katakata. Ni ko sa katakata vakalailai ga ka sega ni batabata se katakata, kau na luaraki iko mai na gusuqu. E sega ni rawa me na cabora na nodra kisi vei tamana. Kevaka walega me ra a vakila ni ra tamata i valavala ca, ke a rawa vua me kere veivosoti ena vukudra, ka na rawa vua na Turaga me vakayavalati ira ena nona Yalo Tabu. Ia, era ca sobu sara mai vei ira na mate ena vuku ni nodra talaidredre kei nai valavala ca. Era rogoca na vosa ka ra sega ni vakaibalebaletaka ki na nodra bula, Ia era vakaibalebaletaka ga na vosa era rogoca vei ira na wekadra.” SDA Bible Commentary, vol 7 p. 963 (RAICA TALEGA SDA Bible Commentary, vol 7, p. 964).

“E vosa nai vakadinadina dina ena vuku ni dua na lotu batabata, lotu mate, lotu sega ni vakarisito, Au sa kila, na nomu cakacaka, o sa sega ni batabata se katakata, au sa vinakata mo batabata se katakata. Ni ko sa katakata vakalailai ga, ka sega ni katakata se batabata, kau na luaraki iko mai na gusuqu. (Vakatakila 3:15-16). Nanuma vinaka na veivosa oqo era: ‘Ni ko sa kaya tiko, au sa vutuniyau ka levu tu na noqu i yau, ka sega na ka kau sa dravudravua kina.’...O Karisito e sega ni rawa me na kauta cake na yacadra o ira sa rauti ira vinaka tu ga nai vakarau ni nodra rawa ka ga vakataki ira, E sega ni rawa me na kerekere vagumatua ena vukudra na tamata era sega tu ni gadreva na nona veivuke, ka ra kaya ni ra sa kila, ka sa tu talega vei ira na ka kecega.” Selected Messages, book1, p. 357-358.

Na cava nai balebale ni cikecike? E kena i balebale me saumi na kerekere se cikeva. Sai koya oqori, ena kena totolo ga ni nona lutu edua na tamata se lotu, ki nai vakatagedegede ni bula veilarui, vakadonui koya vakataki koya, vakatagedegede ni bula vakaleotisea. O Karisito sa na sega ni rawa me sauma na nodra masu, se me kerea ena vukudra na veivakalougatataki. Sa sega ni rawa vua me vakaraitaka na nodra kisi vua na Tamana. E kena i balebale koya ni ra sa luaraki oti mai na gusuna ni se bera ni soli tale edua na gauna me ra vakabulai kina, sa dodonu mera veivutuni ka ra lako tani mai nai vakatagedegede ni bula oqo. Ia na lotu Kavitu sa bula tu enai vakatagedegede ni bula vakaloloma vakaoqo ena dua na gauna balavu.

E vakacava, e a vakailava na Kalou na lotu me tu ga enai vakatagedegede ni luaraki oqo, me yali kina vakadua? E segai, na Kalou e a vakauta yani nai tukutuku ni veivakatovolei ni dina me rawa ni tarai ira na nona tamata kei na lotu ka veisautaki ira mera vakaraitaka vakavinaka na yalo dina ena lomadra se me vaka beka oqo me vakaraitaka ka vuataka na vuana. Na veidina vakatovolei oqo ena vakaraitaka se ko cei na sila vinaka, se ko cei na sila ca mai na nodra ciqoma ka cakacakataka na dina oqo, se na nodra sega ni ciqoma, besetaka, ka tucake me saqata na veidina oqo. Sai koya oqori na vanua e mai tini kina na lotu Kavitu ka na vakatau sara mai na nona ciqoma se besetaka na veidina oqori.

“Nai [tukutuku ni veivakasalataki ni vakadinadina dina ki Leotisea] ena vakilai na kena tatara ki na yalodra era ciqoma ka liutaki ira me ra laveta cake nai vakatagedegede ka ra kacivaka yani na dina dodonu. Eso era na sega ni taura rawa nai tukutuku dodonu oqo, era na tu cake me ra valuta ka sai koya sara oqo na ka ena vakavuna na veikureitaki ena kedra maliwa na tamata ni Kalou.

“Au a raica nai tukutuku nei koya nai vakadinadina dina, e se sega ni se bau muri vakaveimama. Nai tukutuku bibi duadua okoya e vakatau kina na vanua ena tini kina na lotu, sa mai vakamamadataki, ke sega, sa sega sara ga ni vakilai vakadua. Nai tukutuku oqo, sa dodonu me da rawata kina na veivutuni titobu, o ira kece era ciqoma dina era na muria, ka ra na vakasavasavataki.” Early Writings, p. 270.

"O ira na tamata ni Kalou sa dodonu me ra raica na nodra cala, ka vakayavalati kina dua na veivutuni dina, ka biuta laivi na vei valavala ca, okoya sa kauti ira yani kina dua nai vakalagedegede ni bula lolovira ni dravudravua, mataboko, vakaloloma kei na rere veivakacalai." E a vakaraitaki vei au ni tukutuku dodonu oqo e dodonu me bula ena loma ni lotu. O koya duadua oqo ena sauma vinaka nai tukutuku ki leotisea. Na cala kece e dodonu me vakadodonutaki, nai valavala ca me kacivi ena yacana dina, kei nai valavala tawa dodonu e kilikili me sotavi ka vakadodonutaki, ka biu laivi mai na keda maliwa vakataki keda.

"Oira e tu vei ira na yalo ni veisaqasaqa kei na cakacaka koya e rauta e ruasagavulu ka ono na yabaki taucoko oi keirau (James kei Ellen White) a vakaukauwataki mai vua na Yalo Tabu ni Kalou me cakava, ka ko cei beka ena basuraka sobu na neirau i tukutuku, au a raica ni ra a sega ni valuti keirau tiko, Ia era a valauta tiko na Kalou bula...” Testimonies, vol 3, p. 260.

Ena loma ni ruasagavulu ka ono na yabaki ko James kei Ellen White erau a sa vunautaka voli nai tukutuku bibi ni veivunauci vakadodonu oqo ki na lotu kavitu kei ira na lewena. Ena gauna cava beka e a volai kina nai tukutuku oqo 1873! Mai na yabaki 1873 me kau tani e 26 na yabaki ena rauta vinaka na yabaki 1846 - 1847 sa vakatekivutaki kina nai tukutuku ni dina ki Leotisea me vunautaki ena loma ni lotu Kavitu kei ira na lewena. Ni oti oqori era a mai moce sara yani vakatotolo nai vakatawa ni lotu, ka ra vakatara kina na sila ca nei Setani me curu yani ki loma ni lotu. Na veika kece oqo e yaco tiko ena loma ga ni rua na yabaki ni mai oti yani na 1844.

Oqo erui bibi me da vakila ni O Karisito e a tekivutaka na nona lotu kena vo ena savasava. Ia mai na gauna era vakatara kina nai liuliu ni lotu na sila ca me curu mai kina loma ni lotu kei na kena veitabana ka ra vuataka na vua ni valavala ca; na yago ni lotu taucoko kei na kena veitabana kece, sa mai oti se sa na sega tale ni vakatokai na lotu oqo me "LOTU KENAVO" ena vuku ni sila ca era sa tu kina. Ia ko ira era tomana tikoga me vakaraitaka na vua ni yalo dodonu ka ra yacova yani nai vakalagedegede kei nai vakaraitaki ni vakatakila 12:17 era sa wili tikoga me ra tamata kena vo ni Kalou. Sai koya beka oqo na kenai tukutukuni. "Na lotu kena vo," sa na sega ni rawa me kacivi kina na yago ni lotu taucoko kei na kena cicivaki ni veitabana me vakataka ena dua na gauna e liu ena kenai vakatekivu, baleta ni ra a moce na kena veiliutaki ka ra dolava kina vei ira na yamata vuni nei Setani me ra vakadeitaki ira ena loma ni lotu.

-- Na kena samaki na sila vinaka se na witi e a kau mai na were sa na vakayacori me rawa kina me vakaluluqataki na kena i ubi e tautuba se na qana, o koya e ologa tiko na witi e loma. Oqori e dau vakayagataki kina e dua na qiqi bibi ka dau tiko na yame ni sele qaqata ena kena qiqi se na yavana me dau qai qaqia na witi me rawa me musumusuka vakamatailalai. Ni sa oti oqori, sa na qai dua na kau raraba mumucu vinaka me samuti kina na veitiki ni veika sa musuki oti tu oqori me rawa me luluqa se me tawasei tani mai kina na qana mai na witi dina.

-- Na veisiviraki sa na vakayacori, sa na kumuni vata mai na tolona, na witi dina, vata kei na qana sa vo me biu vata ena dua tale na kena i sivi me qai kolotaki cake ki na cagi me cagina tani kina na qana sa vo, na tolona vata kei na witi dina e rau na lutu tale kina i sivi. O ira na vei sore ni witi oqo era sana lutu sobu ena qara ni sivi oqo ki na buturara, ia na tolona ena tikoga ena loma ni sivi me qai kolotaki laivi yani.

Eda raica rawa talega ni kedrau i tekitekivu yadua nai wasewase ruarua oqo ni tatamusuki e rau vakatokai ruarua me "TATAMUSUKI". Nai tekitekivu ni kenai matai se na kena musuki sobu na tabana e vuataka na vuana e vakatokai me "TATAMUSUKI" kei nai tekitekivu ni karua, se na kena soqoni vata na taba ni witi era vauci oti tu ka me kautani mai na were e vakatokai oqo me "TATAMUSUKI". Raica ena nomu i vola ni dusidusi ni vakadewa vosa se dictionary kevaka ko sega ni vakabauta. Ko Webster e vakadewataka vakaoqo ni rua tiko na kena i balebale.

Na veivau sila vinaka se witi oqori era na vakacacani, e baleta ni dodonu me ra mai vakasavasavataki mada eliu ni bera ni ra na maroroi kina lololo. Ka na sega ni vakayacori na veivakasavasavataki oqo ena loma ni were, ia ena taudaku ga ni were. Baleta kevaka ena biutu ga ena loma ni were na veivau witi oqori, era na davo tu ga ena loma ni were ka na lako siviti ira na tatamusuki baleta ni ra a sega ni kautani yani ki na buturara ni veivakasavasavataki. Ena gauna sa na yaco mai kina na cagi kaukauwa kei na draki ca levu o koya e dau muria mai na oti ni tatamusuki, ena yaco vakasauri mai vei ira, ka sa na yaco kina me ra na vakacacani ka vakamaumautaki ena vuku ni uca kei na suasua, se ra na yaco me ra na vakarusai mai na bukawaqa vata ga era a vakamai kina na sila ca. Ena yasana ruarua na veivau sila vinaka se witi oqori ena na vakaleqai kevaka era na bui tu ga vakadede ena loma ni were ka sega ni tamusuki tani.

Ena gauna e kau mai kina na witi kina buturara ni veivakasavasavataki, era sa dau ologi vinaka tu ena qana kaukauwa e tautuba ka vakatokai me qana ka dau kacivi ena yacana me sola ni witi se sila vinaka. Ni da vakaraica na vei sola oqo, e dodonu me kunei yadua kina na vei sore ni witi totoka e loma. Ia ko na sega ni rawa ni raica rawa oqori, ka vakavo walega ke sa kautani na qana kaukauwa. Eso na sola oqori era na rairai eso me vaka tu e tawana e loma e dua na sore ni witi totoka, ia ena gauna e dau biutani kina na qana, e qai dau raici ni lala tu na lomana. E dua beka na manumanu e curu ki loma ka vakacacana na sore ni witi se a sega beka ni tubu vinaka na sore ni witi koya se a tubu vakatikina ga. Ia nai taukei ni were e sega ni yaga vua na sore ni sila ca se okoya e tubu tu vakatikina ga. E vakasaqara walega ko koya na kena e taucoko, se na witi vinaka.

Na vei sola kece ni witi era kau yani ki na buturara ni veivakasavasavataki e dodonu me kunei kina e dua na sore ni witi vinaka e loma, okoya ena maroroi ki na lololo. Ia ena sega mada ni kilai nai levu ni vuana vinaka e rawati ka vakavo walega ke sa vagalalataki yani vakadua na kenai olo se na qana e tautuba me kakua ni rau tiko vata tale kei na witi dina. Sa na qai kautani yani kina na witi mai na buturara ni veivakasavasavataki ka me maroroi ki na lololo na vanua ena taqomaki kina mai na cava kei na draki ca ka sa voleka me yaco mai. Ia e vakavo walega ke me sa rawa me kautani mai na were, nai vau witi koya ena sega ni na rawa me ra maroroi ena nona lololo na turaga.

Edua nai binibini levu ni tamata era vakabauta ka ra sa vakavuvulitaka tu ni tatamusuki ena yaco walega ena nona lesu vakarua mai ko Karisito ena vei o ni lomalagi ka sai koya walega na gauna oqo ena yaco kina na kena tawase tani na sila vinaka se na witi mai na sila ca. E vakacava e dina beka oqo? Esega. Meda raica mada na ka e kaya o Karisito baleta na gauna ni tatamusuki me da rawa ni raica eso na ka eda vakasesei tu kina.

E kaya vakaoqo ko Karisito ni "tatamusuki sai koya nai vakataotioti kei vuravura." (raica na i vola Maciu 13:39) Ena vosa vakiriki (Greek) na "vuravura" e vakayagataki eke "AION" e kena i balebale "edua na gauna". Ia vakadina me kena i balebale edua na "gauna vakamesaia" e rawa ni gauna oqo se dua na gauna mai muri (raica na Strongs Exhaustive Concordance ni Vola Tabu. Vosa Vakiriki #165).

Nida biuta vata na kena vei balebale taucoko oqo, eda na raica ni dua na tatamusuki sa na oti, se na mai sogoti na kena balavu ni gauna ena mai cakacaka tiko kina vakadautataro ko Karisito vei ira na nona tamata. E vakatalega kina, eda na raica rawa talega ni dua na tatamusuki taucoko talega ena mai yaco ni sa oti na kena vakacavari na gauna o koya ena mai vakaotia vakadua kina ko Karisito na nona cakacaka vaka dautataro ena vukudra na nona tamata taucoko. Na tatamusuki ena gauna ruarua oqo eda raica rawa kina na nona veisereki kei na veivagalalataki nei Karisito vei ira na nona tamata mai na veivesuki kei na veivakabobulataki.

Ena loma ni gauna cava sara mada eda sa bula tiko kina oqo? Eda sa bula tiko oqo ena gauna e vakatokai "na siga ni veibuluti". Ena cakacaka ni valetabu, na siga ni veibuluti sai koya nai otioti ni cakacaka ena vakayacora na bete levu vei ira nona tamata. Oqori sa vakaraitaka ni da sa tiko se bula tiko oqo ena i vakataotioti ni gauna se sa na mai soqoti kina vakadua na cakacaka nei Karisito ena vukudra na nona tamata se NA GAUNA NI TATAMUSUKI.

E a vakatekivutaki beka ena gauna cava? 1844. Io mai na 1844 eda sa mai tiko ena gauna kei nai tosotoso ni tatamusuki. Eda kila ni matai ni wasewase ni tatamusuki sai koya na kena tamusuki sobu se kena tamusuki na vuata matua, na wasei tani ni witi se sila vinaka mai na sila ca, kei na kedra kumuni vata vakaivau lalai me qai vesu e dua na kena wa. E vaka cava e duavata beka ena ka oqori na yalo ni Parofisai?

"Au a qai raici koya na i katolu ni Agilosi, Vakarerevaki na nona cakacaka, Vakadomobula na nonai tavi, sai koya dina na agilosi ena wasea tani na witi se sila vinaka mai na sila ca, ka dregata ka vesuka vata, na sila vinaka se witi kina lololo. Na veika kece oqo e dodonu me vakilai, ka vakadeitaki tu ena vakasama kei na vakanananu taucoko." Early Writings, p. 118.

"Au a raica e dua nai kumukumu tamata era a tucake tu vakadodonu ka yadra tu, era sega ni duavata kei ira era dau vakayavalata na veika e sa vakadeitaki tu ena nodra vakabauta na Kalou e vakaraica tu kei na nona duavata. E a vakaraitaki vei au e TOLU NAI KABAKABA - NAI MATAI, KARUA, KEI NAI KATOLU NI TUKUTUKU NI AGILOSI...NA KALOU SA (VEITUBERI) VOLI mai nai kabakaba yadua ka yacova ni sa biuti ira sara ena dua na buturara dei kaukauwa ka sega ni yavalati rawa.” Early Writings, p. 258-259.

NAI TUKUTUKU NI AGILOSI E LEWE TOLU SAI KOYA NA YAVU DEI NI DINA VAKALOU OKOYA E TARAI CAKE KINA NA LOTU KENA VO DINA NI KALOU. Nai tukutuku kece oqori e ra i vakatekivu ni vakabauta ni yago i Karisito. Kevaka eda riba tani mai nai kelekele oqori, ka da kalawa tani mai na yavu dei ni dina. Ka da riba tani mai na yavu dei ni vakabauta ni yago i Karisito ena noda sa biuta tani na veitukutuku oqori, sa yaco me da na yali ena loma ni wasawasa vata kei ira kece era muri keda mai.

Na vei dina totoka kece oqo kei na kena vei yavu e a soli ena yabaki 1846-1847, ka qai kunei ni lotu Kavitu ni a moce talega ena yabaki 1846-1847! Ia ni sa yaco mai na gauna me tukuni kina nai tukutuku ni dina vakatovolei oqo ki vuravura ka me vakaoti kina na cakacaka, na lotu sa vakayalia na nona kaukauwa, ia ko ira na kena i liuliu kei nai vakatawa era sa moce tu ka ra sa vakatarai Setani kei ira na nona yamata vuni me ra curu mai ka vakacacana na kena toso ki liu na cakacaka.

Oqori na vuna e sa mai lili koto ga kina e nai vakarau nai tinitini ni ka e baleta na lotu Kavitu ena vuku ni tukutuku ki Leotisea kei na veivutuni. E baleta ke vaka era sega ni ciqoma nai liuliu ni lotu na vei tukutuku ni dina vakatovolei oqo, era sa vakaraitaka ni ra sa sila ca, ka ra na kauta tani na lotu taucoko me ra gutuva tani na kedra i sema mai nai kelekele ka ra soko yani ki wasawasa vakataki ira ga, ka ra tawase tani mai na vakabauta e a tekivutaki kina na yago i karisito se na lotu kena vo dina, ka na yaco me yali kece ko ira era sa vodo tikoga ena waqa ni Lotu Kavitu.

Ena gauna sara ga e sa matua kina na vauana, sa tekivu na tatamusuki, ka sa qai yaco na kena tawasei tani na sila vinaka se witi mai na sila ca, kei na kena kumuni vata vakai kumukumu lalai ka vesu ena wa. Nanuma vinaka na kena veitarataravi ni ka kece oqo e vakayacori tiko ena loma ni were se na loma ni lotu, ka sai koya nai katolu ni Agilosi e nona i tavi me cakava oqo.

Na vei vakatagedegede kece e vakayacori oqori e vakatau vakatabakidua ena cava eda cakava ki nai tukutuku ni dina vakatovolei ni gauna oqo ni katolu ni tukutuku ni Agilosi. Sa na dodonu kina vei keda me da vakatulewataka vakataki keda se nai kumukumu cava e da lewa me da tawase tani yani kina, se meda duavata kei na sila vinaka se witi talei ena noda ciqoma, veivutuni ka duavata me muria na Kalou kei na nona dina savasava, se me da duavata kei na ka dukadukali kei na sila ca ena noda sega ni duavata se na noda sega ni ciqoma na Kalou kei na nona dina savasava ka tu cake me valuta.

"Au a raica na Kalou ni na tawasea tani na savasava mai na dukadukali, sa na tu na dina, se dua na ka mai vua na Kalou, me kaciva edua na vakatulewa, Ia ko ira na dukadukali e sega vei ira na kaukauwa me rawa me ra rogoca na kaci ni vakatulewa, Ia era tawase tani mai vei ira na savasava ena vukudra na savasava ni ra sa ciqoma na dina oqo...Na Kalou ena cakacaka ena vei gaunisala veivakurabuitaki me vakabulai ira na dina kei na dodonu.” Manuscript Releases, vol 18, p. 250 (Letter 2, 1851).

"E dua na sitima ni vanua balabalavu e a vakaraitaki vei au, na kena totolo e vaka na tibi, ni livaliva, e a kaya mai vei au na agilosi me’’u vakararai sara vakavinaka. Au a mani qai mai vakaraica tu yani na sitima ni vanua oqori. E vakataka na lewe i vuravura kece era sa vodo tiko kina ka sega tale e dua me vo, e a qai kaya mai na Agilosi. "Era sa vauci tu vakai kumukumu ka ra sa vakarau tu me ra vakamai." Ni oti oqori e a qai vakaraitaki koya na kena i liuliu vei au, na kenai rairai e vaka e dua na tamata dokai levu ka kilai, tamata rairai vinaka, era vakaraici koya cake tu na pasidia ka dokai koya. Au a kurabui ka taroga na agilosi keirau dau lako vata, se o cei beka oqori. E a kaya vei au ni oqori ko Setani. Sai koya oqori na kena i liuliu, ka qai vakaraitaki koya tu me vaka edua na agilosi ni rarama, ka sa taura tu vakavesu na vuravura taucoko. Era soli ira yani ki na veivakacalai mana, me ra vakabauta na lasu, me yaco me ra vakarusai kina vakadua. Na yamata oqo, o koya e taravi koya e na nona i tutu sai koya na Engineer kei ira tale eso na nona yamata vuni era cakacaka tu ena kena vei vale ni volavola me vaka beka ena nona gadrevi ira, ka ra lako vata kece tiko me vaka na totolo ni livaliva kina rusa. Au a taroga na agilosi se sa sega tale ni dua e vo. E a qai kaya vei au me’’u rai mada ki na yasana ka dua, kau a qai raica e dua nai lawalawa lailai era lako tiko ena dua na gaunisala qiqo. E vaka me ra vakadeitaki tu ka ra duavata, era vauci vata tu ena vakabauta, vakaikumukumu se vakailawalawa. E a kaya mai na agilosi "Nai katolu ni agilosi sa vauci ira se dregati ira tiko vakai kumukumu me vakarautaki ki na lololo vakalomalagi." Early Writings, p. 88-89.

Na cava beka e i vakatakarakara ni wa e vesuka vata tu na witi se sila vinaka me dua nai vau se i kumukumu? "Sai koya na dina ni katolu ni agilosi." Era kunei ni ra sa dei ka duavata tu, ka vauci vata tu ena dina vakaikumukumu se i binibini! Sai koya na dina ni katolu ni agilosi okoya e mai vesuka nai vau witi se sila vinaka me dua nai kumukumu se i binibini.

Na cava beka ena kena i balebale ni wa e vesuki ira vata tu na sila ca me dua nai vau se i kumukumu? "Na ka e lasu kei na ka e cala." Eda na soli yani ki na ka e veivakacalai, me da vakabauta e dua na lasu me da rawa me rusa kina. Baleta? Baleta ni da sega ni ciqoma rawa na loloma ni dina me rawa meda vakabulai kina (raica na 2 Cesolonaika 2:10-12).

Ia mai na noda sega ni ciqomi Karisito kei na nona yalododonu sai koya nai tukutuku ni katolu ni agilosi ena kena dina, na vua ni valavala tawa dodonu sa na kunekunetaki, ka sa vakaraitaki keda tu ni da sila ca, eda sa na qai vauci vata vakai kumukumu sila ca me da na vakamai. Ia na veibasai nei koya oqo e ka dina talega. Kevaka eda ciqoma ka bulataka nai tukutuku talei oqo ni yalododonu i Karisito. Sa kunei na vua ni yalododonu, ka vakaraitaki keda ni da sila vinaka se witi ka da sa na vauci vata me da dua nai vau se i kumukumu vata kei ira tale na sila vinaka me rawa me kau yani ki na lololo vakalomalagi.

Na kena vauci vata na dui binibini se i kumukumu sila vinaka se sila ca ena se bera mada ni yaco ka vakavo ni sa tau oti nai tukutuku ni dina vakatovolei ni yalododonu i Karisito mai vua nai katolu ni agilosi. Na tatamusuki e a vakatekivutaki ni oti vakalailai na yabaki 1844, Ia na kena vauci vata nai binibini ki na dua nai kumukumu ena sega mada ni na yaco ka vakavo ni sa tau oti na i tukutuku ni yalododonu i Karisito.

Ena gauna cava beka e a tekivutaki me kacivaki kina nai tukutuku oqo? Ena vica ga na yabaki ki liu ni se bera na yabaki 1888. Oqori sa rawa kina me da raica ruarua kina na sila vinaka kei na sila ca me vakatekivutaki me ra sa kumuni vata e rauta e dua na gauna lekaleka ni se bera toka vakalailai na yabaki 1888 oqori dina na ka e a yaco tiko.

"O ira na tamata era sega ni ciqoma na dina, Ia na dina ena dina tikoga. Kivei keda sa soli mai na i vakasala bibi duadua me noda na tamata, kivei keda eda sa donuya tu na dela ni gauna ni cakacaka e a maroroi tu me gauna bibi duadua ni bula ni tukutuku kei vuravura oqo. Era lewe vuqa e a solia nai matai kei nai karua ni tukutuku ni agilosi e gadreva vakalevu me raica na gauna oqo okoya eda sa yacova tu oqo, ka ra sega ni yacova se raica rawa. Ia e sega ni o keda kece eda vakabauta tiko oqo ena bula tiko me yacova na lesu mai nei Jisu, eso era na moce mada vakalailai. Nai taukei ni were sa vauci ira vata tiko na sila vinaka vakai kumukumu me vakarautaki ki na lololo vakalomalagi, ena gauna vata oqori o ira na tamata ca era sa soqoni vata me vaka na i vau buka vakarautaki ki na bukawaqa enai vakataotioti.” Review and Herald, January 27, 1885 (Vol.1, p. 501).

Nai tukutuku ni yalo dodonu i Karisito e a sa kacivaki tiko, ia na Kalou sa vakaduavataki ka biuti ira vata era sa ciqoma nai tukutuku me ra duavata nai kumukumu me rawa ni toso kina ki liu na cakacaka ka vakaoti. Ia ko Setani e a vakatarai talega me vakaduavatataka ka vauci ira vata na nona sotia mera saqata ka vakaleqa na toso ki liu ni cakacaka ni Kalou.

"E sega beka ni rawa me da wasea nai vakaraitaki ni gauna? E sega beka ni rawa meda raica na gumatua nei Setani ena nona cakacaka, kumuni ira vata tiko me dua nai kumukumu na sila ca, ka vakaduavatataki ira na lewe ni nona matanitu, me yaco me rawai vuravura taucoko? Na cakacaka ni kena kumuni vata ni sila sa toso tiko vakatotolo, ka totolo cake sara mai na noda nanuma. Ko Setani e saqata sara vakaukauwa na veigacagaca, ni kena tosoi ki liu na dina. Me da cakacaka ena yalo dina kei na gugumatua me da vakadruka na noda meca rerevaki oqori....Eda gadrevi me da daramaka kece tu na noda i yaragi kei ni sulu ni yalo dodonu. Na gauna sa toso sara tiko yani vakatotolo ka da sa volekata sara yani na kena soqoti ni noda katuba ni yalo dodonu. Na yacada beka ena volai tu enai vola ni bula ni Lami? Se eda na qai kunei vata kei ira na sega ni dina.” Testimonies, vol 5, p. 384.

"Na taro bibi e dodonu me ra tarogi ira yadua kina na lewe ni lotu, Eda tucake tu beka vakacava ena mata ni Kalou, ena vakataki ira beka era a muri Jisu Karisito tu vakilasu? Na mate vakayalo sa tauvi ira mai na tamata era dodonu me ra vakaraitaka tu na bula kei na gugumatua, savasava kei na vakatubui, ena vuku ni kena bibi ni noda lomana na i tosotoso ni dina. Na vei dina e tu me baleta nai vakatagedegede ni nodra bula ko ira era kaya ni ra tamata ni Kalou, e dau levu walega na nodra vosa mai na nodra cakacaka ka yaco me vakaraitaka votu ni dua na kaukauwa sa cavuka se sa tagutuvi tani mai na wa ni livaliva se na keveli era kele tu kina vua na VATU DEI ka yaco me ra sa ciri tiko yani ki wasa liwa ka sega vei ira na nodra JATI KEI NA KABASI.” Review and Herald, July 24, 1888 (Vol. 2, p. 231).

"Na veitukutuku kece oqori e a vakaraitaki vei au me vaka e dua nai Kelekele vei ira na tamata ni Kalou. Ko ira e kila rawa ka ciqoma era na maroroi ka sega ni na kiutaki tani yani mai na levu ni veivakacalai mana nei Setani....Ni sa kila oti tu o koya ni oira era sa lako tani mai vua nai Kelekele, e rawa vua me rawai ira tale ena vei cala tale eso ka na kauti ira voli ena vei cagi ni vakavuvuli.” Early Writings, p.256-257.

"Era lewe levu vei ira na noda era sega ni vakila, na kena dei tu ni yavu ni noda vakabauta ena kena a mai vakadavori ena gauna koya....e dua na Keveli se wa ni dina e tekiivutaki na kena dodo mai na gauna koya (1844) ka na yacova na gauna eda na curuma kina na koro ni Kalou, e a vakamatatataki vei au me’’u qai solia vei ira tale eso na kena i vakasala okoya e solia mai vei au na Kalou." Selected Messages, book 1, p. 206-207.

-- Na kaukauwa beka nei cei e mai tagutuva laivi na Keveli? Na kaukauwa nei Setani. Ko cei beka e dau cakacaka e lomana o Setani? O ira na nonai talai, O cei beka na nona i talai ena loma ni lotu? O ira na sila ca. Sa qai oira dina na sila ca era tagutuva se musuka tani na Keveli. Evei beka na vanua era kunei kina na sila ca oqori, me rawa me musuki tani na Keveli ka kauta yani na lotu Kavitu vata kei na kena waqa ni vei vakavuvuli kecega ki wasa liwa? O ira na vei sila ca kece oqori ena rawa meda kunei ira ena vanua cecere ni veiluitaki ena loma ni lotu.

-- Na cava e i vakaraitaki ni JATI. Nai vola Tabu sai koya na noda jati (raica na Review and Herald, January 4, 1881 (Vol.1, p. 245) me rawa vua na waqa me soko bula yani ki na loma ni toba, ena sega walega ni gadreva na jati, ia ena gadreva talega na kabasi. Me vaka ni jati sai koya nai Vola Tabu sa na cava beka e nai vakaraitaki ni Kabasi? NA YALO NI PAROFISAI! Na jati e vakaraitaka tiko na vanua meda na yacova, kei na vanua kece era tu kina na vei cakau, kei na veivatu vunitaki, kei na veika rerevaki era vunitaki tu o koya ena rawa me vakarusa na waqa, ia na Kabasi e vakaraitaka na vanua me muria kei na vanua talega me ULI kina na waqa me rawa me da yacova na vanua eda lako tiko kina E RAU BIBI RUARUA NAI YAYA OQORI: ENA VUKU NI KENA VUKEI NA WAQA ME SOKO BULA YANI KI NA LOMA NI TOBA.

Na jati e rui ka levu ni vakatauvatani kei na Kabasi lailai. Ia kevaka me yali na Kabasi lailai oqori, na jati levu oqori ena sega ni rawa me vakaibalebaletaki vakamatata. Ia ko ira kece era vinakata me yaco ki na toba vakalomalagi ena nodra vakayagataka walega na jati se i Vola Tabu - ka sega ni vakayagataka na yalo ni parofisai me rawa ni vakaibalebaletaka vakamatata kina nai Vola Tabu - era na vakacalai ka na yaco me ra taura e dua na Kosi cala ka coqa tiko yani na veivatu ni se bera ni yacovi na toba vakalomalagi, ia na veigauna kece oqori, era nanuma ni ra sa toso tiko ena dua nai tosotoso se kosi dodonu.

Eda raici ira na sila ca se na yamata nei Setani ni ra sa dabeca kece toka na vanua cecere kece ni veiliutaki ni lotu Kavitu ka ra sa musuka se tagutuva laivi na wa se na Keveli e semata vata tu na lotu taucoko ki vua nai kelekele ka vakatalega kina vei Karisito. Oira na sila ca oqo era sa kauta tani tiko na yago ni lotu kece kei na kenai tuvatuva mai na kedrai tutu ni dina e a tekivutaki mai kina, era kauta tani talega na lotu mai na nodratou i tukutuku na agilosi e lewe tolu se nai tekitekivu ni vakabauta nona na lotu kena vo, ka sa totolo sara tiko na nodra lako tani mai na veidina, ka sa yaco me ra vakataka na lotu tubukoso se "offshoot". Era kauta tani talega na lotu mai vei Karisito me rawa vei ira na lewena me ra rai vei ira na tamata, ka vakabauta na tamata ka dau namaka tu na veivuke mai vei ira na tamata, ka sega ni rai vei Jisu ena vuku ni veika oqori. Ko ira na veiluitaki ena lotu era sa taura na kaukauwa kei na kena lewai ni lotu mai na liga i karisito ki na ligadra vakatamata; ka ra sa ciri sara tiko yani ki na wasa liwa ka ra sa besetaka ni kauta vata kei ira na i vola Tabu kei na yalo ni Parofisai, me rawa me kauta se sokotaka bula nodra waqa sivita na cakau kei na veika rerevaki o koya ena rawa me na vakacacana vakadua nai tuvatuva ka vakaleqa na waqa taucoko.

E a nona sasaga tiko ko Setani me rawata na lotu taucoko kei ira na lewena me vesuki ira vata na sila ca ena nonai binibini ka qai kauti ira me ra duavata kei na veikaukauwa vaka setani era tu oqo ena veiyasai vuravura. Ia, e a vakalaiva beka na Kalou na lotu me ciri yawa yani mai na kena i kelekele vakatalega kina mai vei Karisito me ra vesuki vata me vaka na sila ca. Ka vakarusai? Esega!

"Na Kalou ena nona loloma vakavuqa e a solia mai e dua na i tukutuku taleitaki duadua vei ira na nona tamata mai vei rau o Talatala Waggoner kei Jones. Nai tukutuku oqo e a mai vakaraitaka vakabibi ena vuravura taucoko na nona laveti cake nai vakabula, nai soro ni valavala ca ni vuravura taucoko. E mai vakaraitaka na vakadonui ena vuku walega ni vakabauti Jisu, E mai veisureti vei keda na tamata me da ciqoma na yalo dodonu i Karisito, okoya sa mai vakaraitaki vakamatata ena vuku ni talai rawarawa ki nai vunau taucoko ni Kalou. Era lewe vuqa era vakayalia na nodra vakaraici Jisu. Sa dodonu me da vakaraica vagumatua na nona bula vakalou, kina nona bula cecere, ki na nona loloma sega vakadua ni bau veisau vei ira na kawa tamata...

“Sai koya oqo nai tukutuku e gadreva na Kalou me soli yani ki vuravura taucoko, sai koya nai tukutuku ni katolu ni Agilosi o koya e dodonu me kacivaki ena kaci vakadomoilevu ka duavata kei na kena sovaraki vakalevu mai ni Yalo Tabu....Nai tukutuku ni kosipeli ni nona loloma e a sa dodonu me soli yani ki na lotu ena kena i tukutuku matata. Sa vuqa mai na yabaki na lotu sa vakararai tikoga ki na tamata, ka levu talega na ka era namaka tiko mai vei ira na tamata, ia ka ra sega ni vakararai tiko vei Jisu, o koya na usutu ni noda bula tawamudu. Sa yaco kina vua na Kalou me solia vua na nona tamata e dua nai tukutuku e vakaraitaka tu na dina me vakataka e tu vei Jisu, sai koya nai Katolu ni tukutuku ni agilosi ena kena matata taucoko.” Testimonies to Ministers, p. 91-93.

"Na bibi ni cakacaka ni Katolu ni Agilosi e se sega mada ni se bau raici ena kena taucoko....Nai katolu ni tukutuku ni agilosi e rui levu cake sara mai na kena eda nanuma." NA CAVA ERA VAKADEWATAKA ENA VUKU NI TIKINA E KAYA VAKAOQO NI DUA NA AGILOSI E LAKO SOBU MAI LOMALAGI, A SA RARAMA KO VURAVURA ENA NONAI UKUUKU?” Review and Herald, December 11, 1888 (Vol. 2, p. 266-267.

E vei na vanua e vakaraitaki kina na tikina oqo enai Vola Tabu? Vakatakila 18. Nai tukutuku oqo e tiki tiko ni tukutuku ni Katolu ni Agilosi. Sai koya oqo nai tukutuku e kacivaka ni sa bale ko Papiloni na ka levu, ka kacivi ira kece na tamata ni Kalou me ra lako tani mai na veika kece e dukadukali ka tawasavasava, ka sa yaco me nodra qara na manumanu vuka tawa savasava ka sevaki. Sai koya nai tukutuku oqo e vinakata na Kalou me ra ciqoma ko ira na nona tamata ka solia yani ki vuravura, ka sai koya nai tukutuku oqo e vakaraitaki ni sai koya na kaci vakadomoilevu ni katolu ni Agilosi.

Na Kalou ena nona loloma levu e vakauta yani kina nai tukutuku ni yalo dodonu i Karisito ni Katolu ni Agilosi me kauta lesu mai na waqa ni lotu Kavitu, vata kei ira kece na lewena era moce tu, me ra mai kele tale ena dina vata kei Jisu Karisito. Kevaka me ra ciqoma nai tukutuku oqo ka bulataka ena vauci ira vata me dua nai binibini se i kumukumu witi se sila vinaka me tosoya ki liu ka vakaotia na cakacaka ni Kalou. Ia kevaka e besetaki ka sega ni ciqomi ena rawa me vauci ira vata me dua nai binibini se i kumukumu sila ca ka ra duavata kei ira nai lala nei Setani vukitani ena vuravura taucoko. Sa na qai yaco kina na lotu Kavitu me nodra qara na manumanu vuka tawa savasava ka sevaki ka ra na cakava me vakadredretaka na kena tosoi ki liu ka me vakaoti talega na cakacaka ni Kalou ka sega ni vakarawarawataka.

Nai tukutuku ni tatamusuki oqo e dodonu me tawasei ira tani nai vau witi se sila vinaka mai na veika kece e a veitaratara vata kaya tu, ka vakadukadukalitaki mai kina, mai na vuravura, mai na veika kece era vukitani mai vua na Kalou, ka lako tani talega mai na vei lotu kece okoya era sa yaco me ra qara ni manumanu vuka tawa savasava ka sevaki ka kauti ira yani vakatabakidua ka taucoko vei Jisu.

Ena noda raica taucoko oqo, na rai cava beka era a taura nai liuliu ni lotu Kavitu ena vuku ni kena a soli vei ira nai tukutuku oqo ena General Conference e a vakayacori mai Minneapolis ena 1888? Era a bau veivutunitaka na nodra a vakauta vakatani na lotu ki wasa liwa ka lako tani mai vei Karisito me ra lesu mai mera mai duavata tale kei na nodra i kelekele kei na nodra vatu dei? Se ra a besetaka na veitukutuku talei oqori ka vakaraitaki ira me ra sila ca kai tokani ni tevoro me ra taura tu ga ka lewa tu na lotu? Era sa tomana tikoga na nodra kauta vakavoleka na lotu me voleka sara me rau duavata kei vuravura, ka vakadodonu tiko yani me coqa na veivatu ni se bera ni yacova na toba? Na sala se na kosi cava beka era a muria nai liuliu ni lotu?

“Oira era dabeca nai tabedabe ni veiliutaki era a sega ni dina vakaoti vei Jisu. Era a besetaka na veivakalougatataki talei, ka besetaka talega me ra i vurevure ni rarama me vaka e vinakati ira me ra vakakina. Na kilaka e dodonu me ra ciqoma ena vukuna na Kalou...era sega ni ciqoma, ka sa yaco me ra i vurevure ni butobuto. Na Yalo Tabu ni Kalou sa vakararawataki." Manuscript 13, 1889 (Manuscript Release #574, p. 15-16).

Me vaka ni ra sa besetaka nai liuliu ni lotu Kavitu nai tukutuku ni yalo dodonu i Karisito, sega talega ni ra vakabauta ni rawa vua na tamata ni Kalou me ra qaqa mai na nodra i valavala ca taucoko ena bula oqo ni se bera ni lako mai ko Jisu (raica na Acts of the Apostles, p. 531) Na cava era a cakava enai tukutuku ni Vakatakila 18 se na kaci vakadomoilevu ni katolu ni Agilosi?

"Ena 1888 ena loma in General Conference e a vakayacori mai Minneapolis Minn., na agilosi ni Vakatakila 18 e a lako sobu mai me vakayacora na nona cakacaka, ia e qai mai VAKALIALIAI, VAKALEWAI, KA BESETAKI." "Taking Up A Reproach" (e a tabaki ena Brisbin Book p.10-11, ia na kena mai tabaki e muri ni vola "Some History, Some Experience and Some Facts" p.1 mai vei A.T. Jones - Raica eso na kena mai tabaki vou nai vola oqo, e sega ni tiko kina oqo).

E vaka sara beka e vei na ka era cakava vei Jisu na Jiu? Era a vakamatei koya! Ia, oira nai liuliu ni lotu era sega ni ra vakalesuya lesu mai na waqa ni lotu Kavitu, vata kei ira na lewena kece, lesu tale ki na kena i sema ni wa, nodra i kelekele kei Karisito. Oira na vei sila ca oqo e ra tosoya tikoga nodra vakaciria na lotu, vata kei ira na lewena moce tu ena loma ni waqa yani ki wasa liwa, toso vakayawa tiko yani mai vei Jisu kei na yavu dina. Sa yaco kina vei ira na noda me ra biu luvawale tu ki na cagi kaukauwa ni vakavuvuli lasulasu kei na veivakacalai, ka na sega ni dede na lotu ena yaco na kena suitu me na kavoro vakadua ni na coqa na vatu kei na veika rerevaki era vunitaki tu ka ra sega ni vakila ena vuku ni nodra sega ni kauta vata kei ira na i Vola Tabu kei na yalo ni Parofisai me liutaki ira. Sa na yaco kina na waqa ni lotu Kavitu taucoko vata kei ira na lewena era vodoka tu, me na lako sobu ki na vanua titobu loaloa ni veivakarusai.

Ia kevaka me na tosoi tikoga na kena muri tiko na mua se kosi oqo. Na waqa ni lotu Kavitu sa na qai ciri yawa sara yani ki wasa liwa ka yawa tani yani mai vei Jisu kei na sala ni veivakabulai. Ia kevaka o iko edua na lewena ka vodo tiko ena loma ni waqa oqo ni Kavitu ka ko sa qai yadrava se vakila rawa oqo na vanua ko sa tu kina. Na cava ena rawa mo cakava me rawa vei iko mo vakabulai iko, ka vakatalega kina vei ira eso tale na lewena. Sa dodonu mo biuta vakatotolo na waqa leqa oqo, ka tovolea mo vakasalataki ira e levu na lewena me vaka ko sa cakava tiko. Na nomu gaunisala duaduaga mo na bula kina, oqori mo vakaraici Jisu na vatu dei vagumatua ka kakua ni cegu me yacova ni sa tudei na yavamu ruarua ena nona yavu dei.

Se meda kaya mada, kevaka mera tosoya tikoga na i liuliu ni lotu Kavitu na yalo vakatevoro. Okoya vata ga era bulataka ka vakaraitaka mai Minneapolis. Kevaka me ra tosoya tikoga me ra besetaka nai tukutuku ni katolu ni agilosi, era na vesu ka vauvata kei ira na sila ca nei setani ka ra kau yani me ra duavata kei vuravura, kei na rusa ni soqosoqo lotu Kavitu sa vakadeitaki oti tu. Sa na yaco me sala duaduaga mo na bula kina oqori mo tawasei iko tani vakadua mai na lotu koya.

"Nai vakarau ni vakasama makawa kei na vakanananu e a kunei votu mai Minneapolis e se bera ga ni mate vakadua, Na sorena o koya e a tei mai keya ena lomadra e so na tamata sa vakarau tu me bula cake me vua ka tamusuki. E a ta sobu na uluna, ia na wakana e a sega ni cukiraki se me vakamatei, ka ra se vuataka tikoga na vua ni valavala ca me vagaga vakadua na veilewai vakacalai na vakasama, ka vakabutobutotaka na nodra kilaka, o ira ko veitaratara kei ira....Sa yaco tiko na lako tani mai vua na Kalou ena keda maliwa, kei na cakacaka gugumatua ni veivutuni ka lesu ki na noda i matai ni loloma, me rawa kina meda vakalesui tale vua na Kalou, kei na vakavoui ni yaloda e se sega mada ni vakayacori vei ira era lewe vuqa na tagi ni yalodra e vaka toka oqori, EDA NA SEGA NI LAIVA NA TAMATA OQO ME LEWAI KEDA TIKO. PEALI, PEALI, SAI KOYA ME DIGITAKI NA NODRA LOTU E LEWE VUQA ENA KEDA MALIWA ENA VAKA NA LOTU NEI Isireli vukitani, baleta era lomana ga na nodra sala vakataki ira, ka ra besetaka na nona sala na Kalou....Nai kalawa era taura oqo era lewe lailai, e sega ni rawa me ra muria na tamata kena vo ni Kalou. Na nomu i tosotoso se kosi ena sega ni vukei mai vua na Kalou.” Testimonies to Ministers, p. 467-470 (1890).

“Au a vakatarogi ira era dabeca tiko nai dabedabe ni veliutaki mai Battle Greek (G.C. Headquarters), Na cava dou sa cakava tiko? Dou sa vuki tu ki na dakumudou, ia na matamudou sa sega ni vuki tu vua na Kalou....Na cava nai tukutuku me solia yani ena gauna oqo?…….Sai koya nai tukutuku ni Katolu ni Agilosi. Ia na rarama okoya me a mai vakasinaiti vuravura kei na nonai ukuuku, sa mai vakatawayagataki...Au sega ni kila, ia eso vei ira sa yawa sara na vanua era lakova ka sa dredre vei ira me ra lesu mai ka veivutuni....Na Yalo Tabu ni Kalou sa tekivu vakasuka vakamalua mai na kedra maliwa na nona tamata. E lewe levu era sa curuma na veisala vuni ka butobuto, ka so vei ira era na sega ni lesu tale mai kina. Era na tosoya tikoga me ra tarabe ka yacova na nodra rusa. Era sa vakatovolea na Kalou, Era sa besetaka na dina. Na veivakatakilakila kece e dodonu me soli vei ira era sa taura kece, ka sega ni muria. Era sa digitaka na butobuto mai na rarama, ka ra sa vakadukadukalitaka na lomadra....Era sa laki vakaosooso tu ena kedrau maliwa na rarama e soli mai lomalagi kei ira na tamata. Era sa buturaka sobu na vosa ni Kalou ka ra sa cakava tiko e duatani mai na nona Yalo Tabu.

“Au sa kacivi kemuni na tamata ni Kalou, mo ni dolava na matamuni, ena gauna ko sa duavata ka cakava kina na nodra i le na tamata o koya ko kila tu ni ra sega ni duavata tu kei na dina kei nai valavala dodonu, ko sa na vakamalumalumutaka na nomu vakabauta vakataki iko, ko sa na vakayalia na kamikamica ni nomu veitaratara kei na Kalou....

“Au vinakata meu vosa vakaivakasala vei ira era tutaka tu ena veiyabaki na nodra saqata tiko na rarama ka ra mareqeta na yalo ni veisaqa. E vakacava na kena dede mo na cata ka sega ni duavata kei ira nai talai ni Kalou yalo savasava?... Laiva meu parofisai mada vei kemudou. Vakavo, ke rawa mo dou vakamalumalumutaka vakatotolo na yalomudou vua na Kalou ka vakatusa na nomudou i valavala ca, o koya e rui levu tu mo dou cakava, Ena gauna sa na rui bera kina, raica ni ko a veivala tiko kei na Kalou....sega tale kina, ki na veisau se na veivosoti...

"Na nomudou vukica vakatoboicu na veika kece oqori e kila vinaka sara tu ga na Kalou. Toso yani vakalailai tale, me vaka ga dou sa toso tiko kina, ena nomudou besetaka na rarama mai lomalagi, ka dou sa mai sese tu kina.....Sa sega ni tu vei au edua nai tukutuku rogo vinaka me’’u tukuna vei ira era sa tucake dede tu me vakataka nai dusidusi lasu, ka dusumaka tiko na gauni sala cala.” Testimonies to Ministers, p. 89-97 (1895).

“Ni ko ira na tamata era maroroya ka vakabula tikoga na yalo vata ga ka vakacaca mai Minneapolis, sai koya edua na ka ca vua na Kalou....Edua na domo e a rogoci ni dusimaka tiko mai na vei cala kece, ia ena yaca ni Kalou e a kerekere tiko me bau yaco e dua na veisau. Ia ko cei beka e a muria nai vakasala kece e a soli mai?” Testimonies to Ministers, p. 76-77 (1896).

“Na cakacaka vata ga e a vakayacori e liu ena kau cake tale mai ena ruku ni veivakamatavulotaki ni General Conference Association....Kevaka beka me ra kila na tamata kece ena loma ni lotu na mataqali veiliutaki nodra na tamata era lako tikoga ena rarama ni bukawaqa era a vakacaudreva ga vakataki ira, era na rawa beka ni rokova na nodra vakatulewa? Au sauma Esega, sega ni rawa vakadua, E a sa vakaraitaki oti vei au ni ra lewe vuqa vei ira na lewe ni lotu era sega tu ni bau kila ni Ulu ni cakacaka e sa vakatauvimatetaki ka vakadukadukalitaki tu.” Spalding-Magan Collection, p. 35 (Letter 81, May 31 1896).

Sa mani mai yaco me tautauvata na besetaki nei Jisu karisito kei nai Katolu ni tukutuku ni Agilosi kei na yalo vata ga ni tevoro e a curumi ira e liu mai Minneapolis, ena tomani me yaco tikoga ena loma ni General Conference Association taucoko me yacova nai otioti ni gauna! Na veiliutaki ni lotu ena tomana me kauta na lotu taucoko kei na Waqa ni nona veivakavinakataki me kauta yawa sara yani mai na nodrai kelekele kei Karisito, kei na lewe ni lotu taucoko era sa tu sara ga ena rerevaki ni nodra vau vata enai kumukumu sila ca ka vakayalia vakadua na nodra bula tawamudu!

"Oira nai talatala tawa vakatabui na nodra bula era sa tuvai ira tu me ra valuta na Kalou. Era sa vakarokorokotaki Karisito vata kei na Kalou ni vuravura oqo ena i cegu vata ga....Era lewe levu era na tucake ena noda i tutu ni vunau vata kei nai cina ni parofisai vakailasu ena ligadra, ka vakacaudrevi tu ena i cina nei Setani mai eli....O na cava na vuna me vuni veivakaberaberataki na tamata ena gauna era rawa kina ni veivuke, na cava na vuna me ra vakataotaka kina na yava ni qiqi, ena gauna e rawa sara tu ga me ra biliga vakarawarawa kina. Na cava na vuna me butakoci kina na yalodra vakai ira ena veika vinaka, ka vakuwai ira tale eso ena veivakalougatataki e dodonu me lako mai vei ira? Oira na daucata na rarama era na vaka tu ga na vanua dravuisiga lala, na vanua e sega ni drodro kina na wai makare kei na wai ni veivakabulai, kei na nodra veiqaravi kei na veivukei e sega tu na kena suasua me vakataka na veiulunivanua mai Kilipoa, na vanua e sega kina na tegu kei na uca. Era sega ni vakasulumi tu ena i lumu vaKalou ka sega ni solia yani e dua na veivakalougatataki ki vei ira tale eso...

"Au bolei kemuni na tamata ni Kalou, o ira, edaidai e tudei tu na nodra vakanuinui, oira era sega ni lako tani mai na vakabauta e a soli vei ira na tamata yalo savasava. Oira era tucake tu vakadodonu veitalia na butobuto loaloa ni veisiga dukadukali oqo. Na vosa ni Kalou vei iko oqo. "Ia kau na marautaki Jeruisalemi, ka rekitaki ira na noqu tamata. E sega beka ni da raica rawa eke na loloma vakatama ni Kalou e vakaraitaki vei ira era tudei tu ena vakabauta ena yalododonu? Na veivolekati ni veiwekani e kunei ena kedrau maliwa na Kalou kei ira nona tamata. Na Kalou e marautaki ira na nona tamata. E reki ena vukudra, o koya na kedrai sosomi. Ena ukutaki ira era qaravi koya ena yalodra taucoka ena yalo e vakatabui. E vakasulumi ira ena yalododonu. E lomani ira era cakava na lomana, ko ira era vakaraitaka na nona bula. O ira kece era dina ka dodonu era muria tu na bula ni luvena.” Testimonies to Ministers, p. 409-415.

Na veiliutaki ni lotu Kavitu era sa vakaraitaki ira vakataki ira mera sila ca kara sa mai vauci vata enai kumukumu nei Setani. Sister White e a tovoloea me vakayadrati keda na tamata moce ki na dina, ni sila ca se oira nai talai ni tevoro, sai ira ga na nodai talatala lotu ni Kavitu. Yavutu ena loma ni tutu ni vunau ni lotu Kavitu, vunautaka tiko na ka ni veivakacalai kei na ka vakailasu vei ira na nona lewe ni lotu Kavitu. Na sasaga levu nei Setani me maroroi ira era lewe levu vei ira na lewe ni Lotu mera tosoya tikoga na nodra moce, ia, vei ira era sa yadra rawa, sa tovolei ira tiko me sa kakua ni ciqoma nai Katolu ni tukutuku ni Agilosi.

Sister White e a vakaraitaka talega ni mai nai levu ni lewe ni lotu taucoko ni Kavitu. Na Kalou ena wiliki ira walega era tudei tu ena nodra vakanuinui ena nona dina tudei. Kaukauwa tu ki nai vakataotioti kei ira era sega ni biuta na nodra vakabuta na nodratou i tukutuku na Agilosi e lewe tolu, me ra nona tamata, nona Jerusalemi dina, ka na yaco me vakasulumi ira walega oqo ena nona yalo dodonu. Na kena vo ni lotu Kavitu era sega ni tautauvata na kenai vakamacala, era na sila ca kara sega ni wili me nona tamata na Kalou, ia era a dua ga nai vakaraitaki veivakacalai ni lotu kena vo.

“Eke sa vakamatatataki sara ga, e rua nai wasewase duidui tubu mai na dua nai kumukumu ena dua na gauna era a duavata mai. Oira na lewe ni dua nai wasewase ni kumukumu oqo, era sega ni muria na loma ni Kalou. Era sa kauti ira tani mai na yasana ni dodonu kei na dina, ka ra sa yaco oqo mera sega ni muria nai vakasala ni Yalo Tabu ni Kalou.” Review and Herald, July 18, 1907 (Vol 5, p. 341).

Mai na gauna e vauci ira ka kumuni ira kina ko Setani na nona sila ca kei na nona i lala taucoko e vuravura, vakayacori ira me ra dukadukali, kei na veiliutaki ni lotu Kavitu era sa vakadinadinataki ira me ra sila ca. E a gumatua sara ko Setani ena nona a rawata me vukici ira na lotu Kavitu me ra duavata kei vuravura, vakayacori ira mera dukadukali kei na qara ni manumanu vuka kecega sa tawa savasava ka sevaki?

"Na vuravura me kakua ni vakilaitaki yani ki na loma ni lotu, ka vakamautaka na lotu, umana kina edua nai vau ni duavata, ena vuku ni ka oqo na lotu ena yaco me vakadukadukalitaki vakaidina me vaka e tukuni tu ena i vakatakila. "Na qara ni manumanu vuka kecega sa tawa savasava ka sevaki"...Na vuravura sai koya na meca levu duadua ni lotu, na kaukauwa vakasetani e sega ni bau cegu na nona cakacaka ena veiyasana kecega e vuravura, mo rerevaka na nomu duavata se vauci vata me dua nai kumukumu vata kei ira...Me da kakua ni vakatekivuna edua na veidinadinati rerevaki me da duavata kina kei ira era duavata kei vuravura, baleta na Kalou sa vakaraitaka oti na nona cudru ena vuku ni duavata vaka koya. Laivi ira na tamata ni Kalou me ra tucake tu vakaukauwa ena vuku ni dina kei nai valavala dodonu.” Testimonies to Ministers, p. 265-277.

Kevaka sa duavata na lotu kei na vuravura, E rau na yaco me dukadukali ruarua ka na yaco me dua na qara ni manumanu vuka tawa savasava ka sevaki. Evei na vanua e kunei oqori ena i vakatakila? Ena wase 18, ka da sa raica oti mai ni Vakatakila 18 sai koya nai tukutuku ni tatamusuki, okoya e tamusuka se tawasea tani nai kumukumu witi se tamata ni Kalou mai na were se lotu. O cei eda a raica ni vakatakarakarataka na were? Na lotu!

Ia kevaka sa duavata na lotu Kavitu kei vuravura, ka sa yaco me dukadukali ka sa dua na qara ni manumanu vuka tawa savasava ka sevaki, sa qai yaco nai tukutuku ni tatamusuki ni vakatakila 18 me lako yani kina lotu Kavitu ka vakatalega kina vei ira kece na veimatalotu se na vei were tale eso, me vaka na kena kilai vakamatata na veika oqo e rui bibi vakalevu vei ira nai liuliu ni lotu kei ira na lewena mera kila. E a tukuna vei Ellen White na Kalou me vakaruataka tale mada nai tukutuku ni veivakasalataki oqo.

“Nai yalayala ni kedrau duidui na tamata vakavuravura kei ira era kaya era lotu sa voleka me sega ni kilai rawa. Era lewe vuqa era lotu Kavitu e liu era sa vakavuravura tu e na gauna oqo ena kenai vakarau kei na kena i valavala, kei na nanumi koya vakaikoya. Mai na nona sa sega ni liutaki vuravura me ra talairawarawa ki nai vunau ni Kalou, na lotu sa qai duavata sara vaka voleka kei vuravura ena gauna oqo ena talaidredre. Ena veisiga kece na lotu sa qai tavuki tikoga ki vuravura.” Testimonies, vol 8, p. 118-119 (Raica talega Christ’s Object Lessons, p. 315-316).

"Na usutu ni kaukauwa kei vuravura sai koya e dua na Tevoro, na nonai tikotiko vakaturaga sa tu ena maliwa kei vuravura, o koya na vanua e dodonu me raici kina na i tikotiko vakaturaga ni Kalou. Sa dau talevi vakalevu o koya mai vua na lotu baleta na lotu sa mai vakaitovotaki koya me vakavuravura, ka sa bula tiko ena i vakarau ni talaidredre ki na i vunau tabu ni Kalou." This Day With God, p. 28.

E ka dina ni rarawa, ni oira nai liuliu ni lotu era digitaka me ra vakaduavatataka na lotu kei vuravura me saqata vakaukauwa na cakacaka ni Kalou ka tovolea me tarovi ira tale eso me ra kakua ni ciqoma tiko na dina talei, ni yalo dodonu i Karisito, ka yaco me ra vakaraitaka na bula nei Karisito vakamatata. Ia na Kalou e tukuna vei ira na nona tamata na ka sara ga oqori.

"Era sa duavata me ra vakamatea vakadua nai vakarau ni Kalou ena loma ni tamata ena nodra vakatanitaka na cakacaka ni Kosipeli mai na nodra veisautaka na kena yavu. Era sa vakaraitaki ira me ra vakataka ni ra sa vauci vata ena dua nai binibini me ra vakamai. O setani sa vakaduavatataka tiko na nona i lala ki na rusa tawamudu. Na nodra duavata na tamata ni Kalou sa mai kureitaki sara vakaukauwa." Testimonies, vol 6, p. 242.

Me vaka ni sa duavata tu na lotu Kavitu kei ira na lewena vata kei vuravura. Era sa mai vakadukadukalitaki kina, ka ra sa yaco me qara ni manumanu vuka tawa savasava ka sevaki, me vakataki ira ga na vo ni lotu vakavuravura. Me vaka nai tukutuku ni vakatakila 18 me soli yani kina ki na vuravura, me ra tamusuki tani na witi se sila vinaka ni Kalou mai na loma ni vei lotu, sa vaka talega kina nai tukutuku vata ga oqo me soli talega ki na lotu Kavitu me ra tamusuki talega ko ira na witi se sila vinaka dina ni Kalou. E vakacava ko Sister White e a bau duavata talega ena ka oqo? Ni vakatakila 18 kei na kena i tukutuku e dodonu me soli yani ki na lotu? Io, e vakakina!

"Nai matai karua kei nai Katolu ni tukutuku ni agilosi e mai vakaruataki tale. Na kaci sa dodonu me soli yani ki na lotu. Papiloni na ka levu, sa bale, sa bale, ka sa yaco me nodrai tikotiko na tevoro, kei na qara ni yalo velavela kecega, kei na qara ni manumanu vuka kecega sa tawa savasava ka sevaki....Dou lako tani mai vua kemudou na noqu tamata, mo do kakua ni cala vata kaya, ka me kakua ni tauvi kemudou na nona mate ca.” Review and Herald, October 31, 1899 (Vol 4, p. 109).

Sa dina beka oqo? Baleta, au sa rawa ni rogoca e levu vei ira na lewe ni lotu ka voleka talega vei ira kece na Self Supporting Ministries kei ira na lewena era kaya tiko edaidai, vakavuqa ena veigauna ni "Sega ni rawa" vakadua. Na cava na vuna e sega kina vei Sister White ena nona bula taucoko, sega talega ena nona volavola, me vakaraitaka na dodonu ni nodra lako tani mai na tamata ni Kalou mai na lotu Kavitu, veitalia ga na nona sa mai yaco me dukadukali se vukitani na lotu.

Au rawa me rogoca talega na White Estate ni tukuna talega nai tukutuku oqo mai vei Willie White (na luvei Sister White) tukuna tiko ena veigauna: "Au a tukuna vei (Miss Lida Scott) na nona vakaraica na veika ena yacova na lotu kena vo ko tinaqu kei na nona veivakavulici vakadodonu ni Kalou ena sega ni vakatara nai soqosoqo lotu oqo me sa yaco me vukitani vakadua me na qai yaco na lako tani mai ki tuba ena dua tale na lotu.” May 23, 1915, White Estate, W.C. White correspondence file.

Sa na qai dina beka na ka e kaya na White Estates, Nai liuliu ni lotu kei na levu ni Self Supporting institutions kei na independent ministries ena nodra kaya tiko ni o Sister White e sega vakadua ni a raica tu ni na yaco mai edua na gauna me na mai dodonu me yaco tale me ra lako tani tale kina ki tautuba na tamata ni Kalou? baleta, kevaka e a tukuna ko koya e dua nai tukutuku vakakoya sa na qai vakadinadinataka ni White Estates kei ira nai liuliu ni lotu me ra dauveivakacalai ka ra sila ca nona na tevoro. Ena vakadinadinataka talega ni ra lewe levu vei ira na Self Supporting institutions kei ira na independent ministries me ra cala vakalevu, se me ra dauveivakacalai talega ka sila ca nona na tevoro, ka kevaka era a sega ni nakita na nodra cala, sa na gadrevi vei ira me ra kerea na veivosoti raraba vei ira kece na tamata era sa mai kau vakatani kina, ka mera sa tekivu sara ga ena gauna oqo me ra tukuna ka kacivaka vakaukauwa na tawase tani mai vua na lotu.

"Na Kalou e cakacaka tiko (e Minneapolis) ka sa dodonu vei au meu tukuna na ka dina se vosa dina e a solia vei au na Kalou, E dina au a curuma tiko edua na gauna mosimosi duadua ena nona vakatovolei tiko na noqu bula, ia mai na gauna oqo. Na vakanuinui kece e a tu vei au kevaka e a liutaki ka lewai tiko na nodra vakasama kei na lomadra na taciqu mai vua na Kalou, ke a sega so ni a mai vakataka tu oqo. Ia mai na gauna oqo, sa dodonu meu rai duadua ga vua na Kalou, ni sa sega na betena me’’u vakararavi vua na yalo matua nodra na taciqu. Au sa raica ni ra sega ni dau digitaka na Kalou me nodra dunivakasala, Ia era rai ga vakalevu vei ira na tamata era sa vakadaberi ira enai dabedabe ni Kalou....

“Au a vakataudeitaka na veika kece au a tukuna mai Minneapolis, ni dua na veisau levu e dodonu me yaco ena loma ni lotu taucoko. Na veisau sa dodonu me yaco ena vuku ni malumalumu vakayalo kei na mataboko sa tauvi ira tu na tamata era a vakalougatataki ena rarama levu kei na veisolisoli talei kei na ka vinaka. ME VAKATAKI IRA NA DAU KAUTA MAI NA VEISAU ENA LOTU (REFORMERS) ERA SA LAKO TANI OTI MAI NA VEI SOQOSOQO LOTU, IA ENA GAUNA OQO ERA SA CAKAVA TIKO NA MATAQALI CAKACAKA VATA GA ERA A CAKAVA E LIU NA VEI LOTU. EDA NUITAKA NI NA SEGA NI NA GADREVI TALE EDUA NA LAKO TANI TALE KI TAUTUBA MAI NA LOTU.

"Vei ira era a tiko ena soqoni kece, ka ra lesu kei na yalo vata ga koya, era tosoya tikoga na i vakarau ni cakacaka era a cakava ena loma ni bose koya ka na vakavo me ra a veisau na yalodra ka tusanaka na nodra cala, era na lako dina ga kina veivakacalai e levu cake. Era na tacaqe ka sega ni kila na cava era a tacaqe tiko kina, Au kerekere vei ira me ra tu vakadua mada ena vanua era tu kina.

“Era lewe levu era lecaika ena nodra ciqoma ka sega ni kila na veivakacalai mai na dina....eda na sega ni na galu tiko. Na lotu sa dodonu me vakayadrati. Eda na sauma e levu na Hall ena loma ni koro lelevu ka da solia yani na i vola ni veisureti vei ira na tamata me ra vakasalataki....Ia ko ira era dabeca tiko na veiliutaki era na cakava ena vuku ni nodra mataboko era maroroya tikoga na i dola se na ki ni Kila ka, era na bese ni curu yani kina, ka ra na vakaberaberataki ira era vinakata me ra curu yani kina....Io o Setani sa cakava sara tikoga na nona kaukauwa kece...Ia ko ira era sa ciqoma oti na dina, ka sa tu vei ira na rarama levu kei na dodonu, ena nodra na yalo okoya ena vakasinaiti vuravura taucoko.” Manuscript Releases, vol. 11, p. 228-231 (Manuscript 30, June, 1889).

Eda a sa raica oti ni o ira nai liuliu ni lotu era a tosoya tikoga ka ra na tosoya tikoga me yacova na i vakataotioti ni gauna. Ia kevaka eda raici ira rawa ni vakaraitaka tikoga na yalo vata ga edaidai, muria tikoga na kenai vakarau kei na kena besetaki na dina me vaka era a vakaraitaka ena 1888, sa na sega tale na taro, Ia na nodra tawase tani na tamata kece ni Kalou mai na lotu Kavitu sa dodonu ga me yaco.

Era lewe levu na lotu vata kei ira e lewe levu na Self-Supporting institutions kei ira na Independent Ministries era dau kaya tiko vakavuqa ena veigauna ni Agilosi duaduaga okoya ena vakayacora na cakacaka ni veitawasei, ka me kakua ni laiva edua na tamata me tovolea me cakava na cakacaka ni veitawasei edaidai," E vakacava e dina beka oqo?

Isa, kemuni na tuakaqu kei kemuni na ganequ, ena dela ni gauna oqo edaidai, e sega ni agilosi dina era cakava na cakacaka ni veitawasei me tawasea tani na witi se sila vinaka mai na veilotu dukadukali o koya era sa yaco me qara ni manumanu vuka kecega sa tawa savasava ka sevaki e bau wili talega kina na lotu Kavitu, Ia sai ira ga na tamata era cakava na cakacaka oqo ni veitawasei mai na nodra ciqoma nai tukutuku ka laveta cake na domodra kacivaka yani na kena makare, dodonu ni dina ni gauna oqo.

Eda sa mai vakacalai tu meda mai vakabauta tiko ni dodonu me da tiko ga ka wawa tiko ena maliwa ni vukitani kei na dukadukali e tu ena loma ni lotu, ka waraka eso na Agilosi me ra mai kauti keda cake ka colati keda yani ki tautuba ena gauna vata koya, na ka walega eda cakava sai koya na noda ciqoma vakarawarawa ka muria na dina, tu cake ka lako vakarawarawa tani yani mai na lotu, ka mai duavata na domoda ena nodra kacivi tani mai ki tautuba na vo ni witi se sila vinaka ka talei.

“Vata kei na dina levu eda kalougata ni ciqoma eda sa dodonu ena vuku ni kaukauwa ni Yalo Tabu sa rawa meda yaco me i dewadewa bula ni rarama. Sa rawa kina vei keda me torova yani nai tikotiko ni loloma, ka raica tiko na drodrolagi ni veiyalayalati, tekiduru sobu ena yalo e veivutuni ka vakasaqara na matanitu vakalomalagi ena yalo e gugumatua o koya ena kauta mai vakaikoya na kena i sau. Sa rawa me da taura mai vakaukauwa, me vakataki Jekope. Sa na yaco kina na nodai tukutuku me yaco me kaukauwa ni Kalou ena vuku ni veivakabulai. Na noda vakamamasu ena vakasinaiti ena kaukauwa, sinai ena vakasama ena vuku ni veika eda gadreva vakalevu, ka na sega ni da na cakitaki. Na dina ena vakaraitaki ena bula kei nai tovo, ia mai na tebenigusu e tarai mai na koala katakata mai nai cabocabo ni soro ni Kalou. Ena gauna sa na vakilai kina oqori, eda sa na laveti cake tani mai na noda dravudravua, vakaloloma, lolovira o koya eda dau taleitaka ka maroroya vinaka. Eda sa na vakalala na yaloda mai na kaukauwa vuca ni nanumi koya vakaikoya ka da sa vakasinaiti ena vakarokoroko kei na vakavinavinaka vua na Kalou. Eda sa na vakalevulevuya na Kalou, na Kalou ni loloma o koya e a vakalevulevui Karisito. Ka na vakaraitaka na nona kaukauwa vei keda, vakayacori keda me vaka nai sele gata ni tatamusuki ena loma ni were tamusuki.” Review and Herald, February 14, 1899 (vol 4, p 20).

O ira na tamata ni Kalou sai ira era cakava na cakacaka ni veitawasei ka kacivi ira tani na witi se sila vinaka mai na sila ca o koya e rui savasava ka duavata taucoko kei na lewa dodonu i Karisito me kakua ni tawasei na sila ca mai na witi se sila vinaka, vakavo ke sa yaco sara tu ga ena matana votu nai valavala ca e sega ni bau veivutunitaki! O ira na tamata ni Kalou ena nodra vakaraitaka tiko na dukadukali kece ka kaciva tiko na veitawasei, e sega ni kenai balebale ni tawasei ira tiko na sila ca mai na witi se sila vinaka. Ia era kacivi ira tani ka tawasei ira na witi se sila vinaka mai na dukadukali kei ira na sila ca vukitani.

"Sa sega vakadua ni rawa vei iko mo tikovata kei ira era sa dukadukali tu mo qai kaya ni ko sa savasava tikoga. Sa veitokani vakaevei na yalododonu kei na tawa yalododonu? Se rau veiwekani vakaevei na rarama kei na butobuto? Se rau veivinakati vakaevei na Karisito kei Piliali? NA KALOU KEI KARISITO KEI IRA KECE MAI LOMALAGI ERA GADREVI KEDA MEDA KILA. NI KEVAKA EDA DUAVATA KEI IRA NA DUKADUKALI, EDA NA YACO TALEGA ME DUKADUKALI.” Review and Herald, January 2, 1900 (vol 4, p. 137).

“Io e vakakina o Karisito e a dua na tawase tani mai (protestant). E a sega ni duavata kei na nodrai vakarau ni qaravi Kalou na Jiu. O ira era sega ni ciqoma nai vakoro ni Kalou ena vukudra. E a tukuna vei ira ko koya ni ra a vakatavuvulitaka mei vakvuvuli na nodra i vunau na tamata ka ra tamata lotu vakarairai ka valailasu. Era vakataka nai bulubulu boro vulavula era totoka tu ga e tuba, ia e loma era sinai tu ena ka tawa savasava ka dukadukali. O ira era kauta mai na veisau ena loma ni lotu (REFORMERS) e a vakatekivu sara ga mai vei Karisito kei iratou nai Apositolo. Era lako mai ki tautuba ka tawasei ira mai na lotu vakarairai ka caka wale tu ga na kena i vakarau. O Luther kei ira era muri koya mai era a sega ni a tekivutaka na veisautaki (Reformed) ni lotu. Era a mai ciqoma walega me vaka e a vakaraitaka ko Karisito kei ira nai Apositolo.” Review and Herald, June 1, 1886 (vol 2, p. 48).

“...E a biuti Jeruisalemi ko Jisu, biuti ira na bete, biuta na Vale ni soro, biuti ira nai liuliu ni lotu, biuti ira era a vakasalataki ena I vunau, ka qai vuki vei ira era duatani me vunautaka vei ira na nonai tukutuku, ka qai kumuni ira vata mai o ira era dodonu me ra kauta nai tukutuku vinaka ki vuravura taucoko.” Desire of Ages, p. 232.

E a sega walega ni o Karisito kei ira na nona tisaipeli era a tawasei tani mai na lotu dukadukali vakajiu, O Karisito e a kumuni ira vata mai na lotu vakajiu o ira kece era a digitaka mera muri koya ka qai vakacolati ira oqo me ra kauta na i tukutuku ni Kosipeli ki vuravura taucoko. (raica talega Acts of the Apostles, p. 16; Testimonies to Ministers, p. 35; Desire of Ages, p. 626; Spirit of Prophecy, vol. 3, p. 81; Review and Herald, December 13, 1898, vol 3, p. 631).

"Me vakavulici cei ko koya (Kalou) me vuku mai? Se me vakavukui cei me kila nai tukutuku? KO IRA SA QAI KALI MAI NA WAI-NI-SUCU (se ko ira era lako tani mai na kena rawati kece na ka era gadreva se nai vakatagedegede ni kilaka e gadrevi me da rawata mai vua e dua tale na tamata, sa rawa ga me da vulica mai vua na Kalou duadua ga (raica IPERIU 5:13) "Ka kau tani mai na sucu i tinadra". (se ko ira era tawasei tani mai na tinadra na lotu).” Aisea 28:9.

Vakavinakataka cake na lotu ena nomu vale me vaka e a tukuni vei keda ena Review and Herald, July 29, 1902 (Vol 4, p. 440). ka sa kena gauna vei ira na tamata ni Kalou me ra lako tani mai nai vakarau kei nai valavala ni nodra dau lako kina dua na lotu dukadukali me rawa me ra laki qaravi Kalou kina, ka sa dodonu me ra qarava tiko na Kalou mai vale se (Home Churches). Sai koya oqori na ka era cakava na Isireli ena gauna sa dukadukali kina na nodra lotu.

“Me vakataki ira na Isireli ena nodra sa vakadinadinataka na nodra i lakolako dukadukali na kena bete. ERA A NUNUMA NI NA VINAKA CAKE VEI IRA NA NODRA MATAVUVALE ME KAKUA NI RA LAKO KI NA VANUA NI SOKALOU. Era lewe levu era lako mai Shiloh kei na kena sa vakacacani na nodra vakacegu na nodra cudruvaka na ka esega ni dodonu sa tekivu me laveti cake se vakayavalati me yacova ni ra digitaka me ra sa vakacabora na nodrai soro vakataki ira ga, ka mai tinia tiko kina ni oqori sa mai ka taucoko me vaka ni sa na ciqomi vakarawarawa mai vua na Kalou, me tagutuva laivi kina na kena i vakarau ni ka ni veivakarusai e vakatavuvulitaki tiko ena loma ni Vale Tabu.” SDA Bible Commentary, vol 2, p 1010.

Ena gauna oqo sa vakacava beka na i vakavuvuli ni na sega ni na tawase vakarawarawa mai na lotu Kavitu dukadukali ka vukitani oqori, o koya sa vakatavulica na ka cala kei na veika lasutaki se vakailasu mai na i cina vakaeli nei Setani, baleta ni gadrevi mo tikoga e loma ni lotu ka vakasalataki ira na tamata vakataki iko sara ga? E dina beka oqo? E sega!

"E veitalia sara ga ni sega ni tu vei iko mo vakila ni ko sega ni rawa ni bau tukuna e dua na vosa vei ira era sa cakacaka tiko ena yavu cala. Laivi ira, na nomu vakasuka kei na nomu galu, ena rawa me vinaka cake mai na noda vosa. O Nemaia e a besetaka me duavata kei ira era sa sega ni dina ena kena yavu ka sega mada ga me vakatarai ira na nona tamata cakacaka me ra duavata kei ira." Review and Herald, May 9, 1899 (Vol. 4, p. 42).

"Sa tiko e dua nai vakanuinui lailai ena dua nai tosotoso, tauri ira nai taba gone Tagane kei ira na gone yalewa ka biuti ira ena vanua ena lailai duadua kina na nodra veitaratara vata kei ira na noda veisoqosoqo lotu, na kena lailai ga na kena vinaka ena vuku ni lolovira ni vakatagedegede ni bula vakatabui. O koya sa curumi keda tu ena gauna oqo, me kakua ni vakalevenitaka na nodra vakanananu se vakasama ni cava sara mada nai balebale ni dua na tamata sa lotu vakarisito." Manuscript Releases, vol 12, p. 333 (Letter 16f, May 9, 1892).

“E sega ni dau marautaka na Kalou na gauna eda dau vakarogoca kina na veika cala, kevaka eda a sega dina ni a vinakata me da lako kina, ka vakavo ke a talai keda ki na vei soqoni oqori na Kalou, ena vanua e toloraki yani kina vakaukauwa vei ira na tamata na cala mai na kaukauwa ni vakatulewa se na (veivakamoceri). Ena sega ni maroroi keda ko koya na Kalou, O ira na Agilosi sa na oti na nodra vakaraici keda matua tiko, ka da sa na biu tu mai ena loma ni nodra veivakacacani na meca, me da vakadukadukalitaki ka vakamalumalumutaki mai vua kei na nodra kaukauwa na Agilosi ca, kei na rarama e vakavolivoliti keda sa na vakacacani vakadua mai na butobuto.” Early Writings, p. 125.

Na Kalou e tukuna vei keda ni gauna duadua ga eda na maroroi kina mai na cala, dukadukali kei na noda na vakamoceri ena loma ni lotu ka wili talega kina na lotu Kavitu sai koya me liutaki keda o koya vakataki koya ki Kea me vakasalataki ira na tamata vakataki koya. Ia kevaka ena sega ni veiliutaki ko koya me vakasalataki ira na tamata vakataki koya, sa na dodonu me vakayagataki tale eso na gaunisala me ra vakasalataki ka ra vakayadrati kina, me vaka beka na tapes, videos, nai vola, na tikidua, na telephone talega, etc.

"Au a vakaroti me’’u kaya ni sa dodonu me da cakava kece na ka e rawa me da cakava vei ira na sa vakacalai tu oqo. Na nodra vakasama e dodonu me sa vagalalataki mai na veivakacalai ni meca, Ia kevaka eda sega ni rawata ena noda sasaga me da vakabulai ira na vakacalai oqo, e dodonu "me da lako tani mai na kedra maliwa" ka tawaseitani tu." Manuscript Releases, vol 7, p. 190 (Manuscript 106, November, 20, 1905).

"Eda sega ni rawa me da nona na Kalou vakaveimama, ka nei vuravura vakaveimama. Eda sa sega ni nona tamata na Kalou, ka vakavo nida sa vakataki koya taucoko, na veika bibi na veivalavala ca e dau rawai keda vakarawarawa tu sa dodonu me biu vakatikitiki. O ira na tamata yadra ni Kalou era na sega ni kacivaka mai "Vakacegu, Vakacegu" ena gauna e sega ni vosataka kina na vakacegu na Kalou. Na domoi koya na dauyadra yalodina ena rogoci. ‘DOU LAKO TANI EKE DOU KAKUA NI TARA NA KA SA SEGA NI SAVASAVA, DOU LAKO TANI MAI NA KENA MALIWA. DOU SAVASAVA MAI, KOI KEMUDOU KA KAUTA NAI YAYA NI KALOU.’” Testimonies, vol 5, p. 83.

Ena gauna cava ena mai oti kina nona cakacaka vakadautataro oqo? Ena gauna ena soqoti kina na katuba ni loloma kei vuravura. Ni sa oti na gauna koya nai otioti ni tinitini ni tatamusuki levu, se na nodra kumuni vata mai na witi se sila vinaka talei mai na kedra maliwa na sila ca ena vuravura taucoko ka na qai mai vakacavari mai vei ira na agilosi ni Kalou ena nona i karua ni lako mai ko Karisito me kauti ira na nona tamata ki parataisi.

O ira na 144,000 me vaka e nai Vakatakila 14.4 e kaya vamatata ni o ira oqo era sa sega ni ca kei na dua na yalewa se lotu. Sa vakaraitaka ni ra sega ni lewe ni dua na lotu vakavuravura ka dukadukali se dua nai soqosoqo. Ia era sa semati tu ga ka lewe ni Jerusalemi mai cake se Jerusalemi vakalomalagi - o koya na tinada kece (raica Kalatia 4:26; Iperiu 12:22-23; Same 137:6; Aisea 33:20-22). Ia kevaka e da sega ni semati tu ka lewe ni lotu Savasava mai cake vata kei Karisito me vaka e nodai talatala duaduaga, eda sa na yali vakadua.

Ena gauna koya o cei beka sa na vakatokai me sila ca? Na vuravura i valavala vakatani, o koya sa bula tikoga vakauasivi nai vavakoso nei Setani (synagogue of Satan) o ira na sila ca levu duadua ka yamata vuni nei koya na tevoro. O ira oqo era kaya era jiu, se ra tukuna ni sai ira na kena vo dina ni Kalou, ia era daulasulasu. E sega ni o ira na nona lotu kena vo ni Kalou, ia era sa dauveivakacalai ga.

O ira nai vavakoso oqo nei Setani se (Synagogue of Satan) mai vei ira nai vakatawa lasulasu oqo o ira era vakauti ira vakatani na tamata ni Kalou, era na sega ni na vakararawataki mai na dua se rua walega na mate mai na vitu na mate ca, ia era na yaco mera na vakila kece, kei na nodra rarawa ena vuku ni mate ca oqori ena vakatini taki na kena kaukauwa cake vei ira mai vei ira tale era vakaleqai (raica Early Writings, p.124, 282)! Sai ira na sila ca rerevaki oqori era na lako mai me mai cuva ena ruku ni yavadra na tamata yalo savasava ka ra nai otioti vei ira na tamata ca me na mate. Baleta? Baleta na levu ga ni nomu kila, na levu talega ni nomu i totogi kevaka ko sega ni dina kina.

"O nanuma, ni o ira era na cuva sobu ena ruku ni yavadra na yalododonu ni Kalou (VAKATAKILA 3:9 Synagogue of Satan) era na vakabulai enai otioti ni gauna? E ke au na duidui kina mai vei iko baleta na Kalou sa vakaraitaka vei au ni o ira na mataqali oqo, era a lotu Kavitu lasulasu ka ra sa lutu tani mai, ka ra sa vakota vou vei ira na luve ni Kalou ka qai biuti koya me vakamaduataki tu ena matana votu. Ia ena loma ni "gauna ni veivakatovolei" o koya e se bera ni yaco mai me na vakaraitaka nai valavala ni tamata yadua. Era na kila ni ra sa yali vakadua, ka ra na vakasinaiti ena yaluma ni yalo, era cuva sobu ena ruku ni yavadra na tamata yalododonu.” Word To The Little Flock, p. 12.

Ena gauna oqo, eso ena sega tikoga ni ciqoma nai tosotoso ni tatamusuki vakabibi na kena tawase tani mai na witi se sila vinaka mai na sila ca, e sa tekivutaki oti ka sa toso sara tikoga ena gauna oqo, ka na toso tikoga me yacova sara ni sa sogo na katuba ni loloma. O ira oqo era na tosoya tikoga na vakabauta ka vakatavuvulitaka na lasu levu ni vakararai tikoga ki liu mai na nodra biuta tani toka vakatikitiki na tatamusuki kei na veitawasei ni witi se sila vinaka mai na sila ca ki na dua na gauna mai muri kei ira na tamata yalododonu ena vakuri tikoga na nodra vakacalai. Sai koya gona vei ira era vakaoqo e a tukuni kina vei ira nai tukutuku oqo.

"Me vaka ni sa vakatoroicaketaki tiko na i tovo se i valavala, tagane kei na yalewa era sa toso ki na yasana e dodonu me ra tu kina ena vuku ni vakarau ni vakatagedegede ni veika ena kauta mai vei ira, ena vakavuna me ra vakaraitaka na yalo o koya e tarai ira mera vakayacora kina na kena cakacaka. O i keda yadua eda na vakaraitaka nai tovo se i valavala ni kumukumu sei binibini eda sa dui vauci keda tiko kina. Na witi se sila vinaka sa vauci vata me vakarautaki ki na lololo vakalomalagi. O ira na tamata dina ni Kalou ena gauna oqo era sa lako tani mai, kei ira na sila ca era sa vauci vata tiko vakai kumukumu sei binibini me ra vakamai, eda sa taura na vanua e dodonu ga me da tu kina.” Last Day Events From the Letters and Manuscripts of E.G. White, p. 90 (Letter 12, August 22, 1892, p. 3).

Yalo vinaka kakua ni vakabauta na lasu levu ni veika e tukuni tiko ni na qai yaco mai muri se (futurism) ka mo vakalaiva na tatamusuki kei na kena tawasei tani na witi se sila vinaka se na nona vatu talei na Kalou mai na maliwa ni veimata Lotu - e wili talega kina na lotu Kavitu ka sa yaco sara tikoga oqo. Eda digitaka vakataki keda se nai kumukumu cava eda sa vauci keda tiko kina, se na witi se sila ca.

"Na Kalou sa vakaraitaka ni sa dua na cakacaka sa dodonu me vakayacori vei ira na nona tamata ni se bera ni rawa me ra tucake ena i valu ena nona siga na turaga. Au a dusimaki ki vei ira era kaya ni ra lotu Kavitu, ia era sega ni ciqoma na dina ni gauna oqo, kau a raici ira ni ra malumalumu mai, kei na liga ni Kalou sa tu ena kedra maliwa me tawasea ka kaburaki ira oqo ena gauna ni kumuna vata me rawa kina vei ira na veivatu talei era tu ena kedra maliwa ko ira era a vakacalai e liu, me rawa ni tadola na matadra me ra raica na i vakarau ni bula era tu kina. Ia oqo na gauna sa soli kina vei ira na dina mai vei ira nai talai ni Kalou. Era sa vakarau tu me ra vakarorogo ka raica na kena totoka kei na veisaututaki ka me ra biuti ira na nodra i lala e liu kei na cala. Ciqoma na dina talei; ka tucake tu ena vanua era dodonu me ra tu kina.” Early Writings, p. 69.

Sai koya sara oqori na ka e yaco tiko ena gauna oqo. Nai tukutuku ni katolu ni agilosi kei nai tukutuku ni tatamusuki ni Vakatakila 18 sa soli tiko ena gauna oqo ki na lotu Kavitu me vakamatuataka na were, tawasea tani na sila ca kei na witi se sila vinaka me rua nai kumukumu ena loma ni lotu ka na tamusuki nai binibini witi se sila vinaka se nai kumukumu tamata ni Kalou tani mai na kedra i sema kina lotu, me yaco me ra rawata kina me ra maroroi ki na lololo ni Kalou se lomalagi.

Na cava sa na yaco mo vakatulewataka? Kevaka ko digitaka mo se tikoga ena loma ni lotu se were, oqori ko sa na vakadeitaka sara ga na kemu i tinitini mo na vauci vata me vaka na sila ca ka na vakarusai ena bukawaqa vata ga ka vakarusai ira. Na witi se sila vinaka duaduaga o koya ena tamusuki ka tawasei tani mai na nodra were o koya e tu vua edua na vakanuinui me na rawa me na maroroi ki na lololo vakalomalagi.

Na veisamuraki kei na veisiviraki oqo ena sega so ni ka rawarawa. Ia, e rui gadrevi vakabibi ka rui kilikili ena vuku ni gaunisala ni veivakabulai. Na qana kece, kei na duka kece kei na veika kece e sega na betena ka yavokita se ologa tu na sore ni witi e dodonu me tawasei ka musuki tani. Ena rawa vakacava na veisamuraki oqo me na kauta tani kece na veika e sega na betena vei ira na tamata ni Kalou edaidai?

"Na veivakatovolei e dau yacovi ira na tamata lotu ena ka rarawa, mosimosi, kei na ka ni veivakacacani ena veika kece e digitaka na Kalou me tawasei kina na qana mai na witi dina na noda dokadokai keda nanumi keda ga vakai keda, na veigagadre vakasisila kei na lomana na veika vakavuravura sa dodonu me da sa rawa ni valuti ira kece, sai koya gona na vuna e vakalaiva kina na Kalou me vakauta mai vei keda na ka rarawa me vakatovolei ka vakadinadinataki keda ka vakaraitaka vei keda ni veika ca kece oqori e ra bula vinaka tu ena nodai valavala. E dodonu vei keda me da qaqa mai ena vuku ni nona kaukauwa kei na loloma, me rawa me da vakaivotavota talega ena veika vakalou, ka drotaka mai na dukadukali e sa vakasinaiti vuravura tu ena veika vakasisila. E kaya ko Paula, ia na noda rarawa mamada, sa dede vakalailai sara ga, sa vakayacora vei keda na serau levu sa uasivi cake vakalevu sara, ka tawa mudu, ni da sa sega ni vakananuma tiko na veika sa rairai mai, na veika ga sega ni rairai mai ni sa dede vakalailai ga na veika sa rairai mai, ia sa sega ni mudu na veika sa sega ni rairai mai (II Koronica 4:17-18). Na vei rarawa, na kauveilatai, na veivakatovolei, na veivakacacani kei na veitemaki era cakacaka kecega ni Kalou me vakasavasavataki keda, vakatabui keda, ka vakarautaki keda ki na lololo vakalomalagi.” Testimonies, vol 3, p. 115.

Ena gauna era tu kina ena loma ni were na witi se na sila vinaka na veika kece e a toso vinaka tu, Ia mai na totolo ga ni nodra tawase tani mai, sa tekivu me yaco na ka dredre ka levu na seni witi se sila vinaka e kunei ni ra lala ka qana wale tu ga. Era a biuta nai tosotoso ni veivakasavasavataki, uvuci tani mai nai kumukumu witi se sila vinaka, ka levu era lesu tale ki na were se lotu era a tawase tani mai kina. Yalo vinaka kakua ni vakalaiva oqori me yaco vei iko, kakua ni lesuva tale na ka vakasisila kei na lua ko a sa biuta tu mai (raica 2 Peter 2:21; Vosa Vakaibalebale 26:11).

"O Setani sa biuti ira tu na nona yamata vuni dau cakacaka ena vei tolo ni sala me dau veibataka na gaunisala ni veiyalo kece. O Karisito sa vakayaloqaqataki ira era muri koya me ra kakua ni vakacalai kina. Toso ga ki liu, tosoya ka sugumaka yani nomu gaunisala ki liu. Gumatua mo curu rawa yani ena matamata dodonu, ni ra lewe levu, au tukuna vei iko era na vakasaqara me ra curu ki loma, ka ra na sega ni rawa me ra rawata. O Daulomani, Kalou matakau, kei na veika eda mareqeta vakalevu, sa dodonu me ra sa biu vakatikitiki, kei na kena vei valavala ca era sa vakayacori oti, veitalia ke yacova sara mai me leu tani e dua na yaloka ni matamu se me musuki tani na liagmui matau. Vutugu! Basuraka yani na nomu sala ena kedra maliwa na sotia ni eli era saqata na nomu i tosotoso, na veikaukauwa kece ni tamata yadua e dodonu me vakayadrati me ra vakaukauwataka yani nodrai tosotoso ki liu ka taura vakaukauwa na matanitu.

“Jisu sa vakarautaka oti tu na i wali ni ka kecega ena gauna ni leqa. Kevaka me ra lako ena vanua e veiliutaki kina ena kena sala. Ena vakalagolago vinakataka na vanua sukusukura. O koya vata kei na nona kila ena bulia na draki e kilikili kei na yalo. Ena sogota na katuba ka kauta mai na yalo ni tamata kina vanua vuni vata kei na Kalou kei na yalo gagadre era sa na guilecavi ira taucoko kei na veika taucoko, ka sega ga na Kalou. O Setani ena vosa vua, ia kevaka ena vosa vakarogolevu vua na Kalou ena cemuria tani o koya nai yaloyalo vakaeli kei Setani. Ia ena yalo malumalumu, lokomi, yalo vinaka era na lako cake mai ka kaya. "Na nomuni yalo malumalumu sa vakalevulevui au" O ira na dau vaqaqara dina era lako cake mai ena duavata kei na Kalou era vutuniyau tu ena yalayala ni nona loloma, me toso ki liu ka lutu muria na masu vakalomalagi ena veivanua e lako kina. E rawa ni talanoataka na yalo dodonu i Karisito e rawa na loloma levu ni Kalou kei na dina. Sa vakabauta ka sa kila ni Kalou sa rui vinaka." Manuscript Releases, vol 12, p. 336-337 (Letter 16F, May 9, 1892).